Ваша віна, Лукашэнка

Вы гэтага так упарта дамагаліся?

А гэта ж вы, Аляксандр Лукашэнка, ва ўсім вінаватыя. Вы зрабілі ўсё, каб у той кватэры на вуліцы Якубоўскага прагучалі стрэлы. Гэта з вашай віны маленькі хлопчык з сям'і Зэльцэра і маленькая дзяўчынка з сям'і Федасюк пасірацелі. Так-так, не адварочвайцеся, не рабіце выгляд, што ў вас важны званок. Слухайце і запамінайце: гэта цалкам і цалкам ваша віна.

Чвэрць стагоддзя вы рабілі ўсё, каб раскалоць грамадства і пашырыць прастору паміж народам і дзяржавай да памераў бездані. Вы рабілі ўсё, каб вальнадумец і сілавік бачылі адзін у адным ворагаў, а не суграмадзян. Вы рабілі ўсё, каб прапарцыйна колькасці вальнадумцаў расла колькасць сілавікоў, каб на кожнага беларуса знайшоўся свой карнік, каб «адкрыйце, міліцыя!» гучала як сігнал да супраціву і каб кожны, хто гэтыя словы прамаўляе, ведаў: трэба і стрэліць, вайна ўсё спіша.

Я нават разумею, навошта вам гэта было патрэбна. Расколатым грамадствам значна прасцей кіраваць. Калі сілавік і вальнадумец знойдуць агульную мову - гэта па-чартоўску небяспечна (яны нарэшце знойдуць, не сумнявайцеся, але ўжо пасля вас). Значыць, трэба нацкоўваць іх кожны дзень, пакуль пачуццё варожасці не стане рэфлексам. Менавіта гэтым вы, Аляксандр Лукашэнка, займаліся планамерна, старанна і нават натхнёна кожны дзень апошнія чвэрць стагоддзя. Больш, уласна, вы нічым і не займаліся.

Гадоў дваццаць таму мы ўсе - і апазіцыя, і дзяржава - час ад часу бывалі ў агульных кампаніях і спакойна размаўлялі. Дэманстрант і амапавец лёгка маглі апынуцца за адным сталом і са смехам абмяркоўваць, хто там каму надаваў на апошнім мітынгу: «нашы вашым» ці наадварот. Амапаўцы маглі дэманстратыўна, перад камерамі, цягнуць дзяўчат быццам бы ў аўтазак, а завярнуўшы за рог, адпусціць са словамі «бяжыце, дзяўчаткі!». Раённы міліцэйскі начальнік, які выйшаў з РУУС, мог папрасіць цыгарэтку ў тых, хто сабраўся ля ганка аддзялення пасля затрымання сваякоў або сяброў, і мірна з імі гутарыць, і нават супакойваць: «Ды ніхто з вашых на 15 дзён не паедзе, зараз мы пратаколы аформім і адпусцім усіх, а суды, як правіла, тым, каго выпусцілі, арышты не даюць, толькі штрафы, так што не хвалюйцеся».

Цяпер усё гэта ў мінулым. Ніхто ўжо не сядзе за адзін стол, ніхто не збярэ кампанію, у якой апынуцца міліцыянт і актывіст: распаліся даўно тыя кампаніі, разбегліся ўсе па розныя бакі бездані, і не пагаварыць ужо па душах - не дакрычышся з другога берага, - і рукі ўжо не працягнуць, не паціснуць. І ў гэтым вінаваты вы, Аляксандр Лукашэнка.

Два дзясяткі гадоў таму ў цісканіне на станцыі метро «Няміга» загінулі два міліцыянты - амапавец Уладзімір Говен і аператыўнік Генадзь Рабаконь. Іх аплаквала ўся краіна. А ці шмат вы, Лукашэнка, убачылі ў сацсетках журботных допісаў па загінулым «альфаўцы» Федасюку? І гэта таксама выключна ваша віна - і ягоная смерць, і рэакцыя грамадства. Дваццаць пяць гадоў вы рабілі ўсё, каб знішчыць у беларусах эмпатыю, чуласць, спагаду. Дваццаць пяць гадоў вы самааддана падтрымлівалі агонь пад катлом нянавісці. І чым больш салідарным станавілася грамадства, тым больш дроў вы асабіста падкідвалі ў той агонь. Калі не атрымалася зрабіць так, каб беларусы проста ненавідзелі адзін аднаго, - значыць, трэба давесці да тэрмінальнай стадыі нянавісць сацыяльную. Хай у кожным участковым грамадзяне бачаць ворага і патэнцыйнага забойцу, і хай у кожным беларусе сілавікі бачыць патэнцыйнага тэрарыста і ўжо гарантаванага «думзлачынца». Вы ж гэтага хацелі, Лукашэнка, праўда? Вы гэтага так упарта дамагаліся?

Вам здаецца, што ўжо і дамагліся. Вы, напэўна, сёння скачаце з радасці, як усе прыгожа атрымалася. Не спяшаецеся. Спыніцеся. Няма прычын радавацца. Вам не ўдалося галоўнае: зрабіць нас такімі ж, як вы. Мы ўсе гэтыя гады адчайна супраціўляліся і ўсё ж такі засталіся сабой. Не сталі Лукашэнкамі. Захавалі свае імёны, памяць, любоў і здольнасць да суперажывання. Нам шкада людзей - і, як казала гераіня аднаго дурнога фільма, «асабліва ўсіх». Так, асабліва ўсіх. Дарэчы, вас, Лукашэнка, таксама шкада. Жыць, баючыся кожнага шоргату і ахоўніка, прымаць начныя цені за прывіды забітых, падазраваць чэлядзь у змове, бачыць пагрозу ва ўласных сынах - ды гэта наогул не жыццё, а нейкая вытанчанае кітайскае катаванне. Але і ў гэтым вы, Аляксандр Лукашэнка, вінаватыя самі.

Ірына Халіп, адмыслова для Charter97.org

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]