29 сакавiка 2024, Пятніца, 14:40
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

Новыя назіранні навукоўцаў пацвярджаюць, што Сусвету 13,77 мільярда гадоў

14
Новыя назіранні навукоўцаў пацвярджаюць, што Сусвету 13,77 мільярда гадоў

На гэта ўказваюць звесткі, атрыманыя пры вывучэнні самай старой галактыкі ў Сусвеце.

Самае старое святло ў Сусвеце - святло касмічнага мікрахвалевага фону (CMФ). Яно ўтварылася, калі шчыльная матэрыя ў пачатку Сусвету нарэшце астыла настолькі, што стала празрыстай, і падарожнічала мільярды гадоў, каб дабрацца да нас, астываючы ад ярка-аранжавага свячэння да халодных нябачных мікрахваляў. Натуральна, што CMФ - выдатная крыніца для разумення гісторыі пашырэння Космасу, піша vokrugsveta.ua.

Вывучэнне спектру CMФ - адзін са спосабаў вымераць хуткасць касмічнага пашырэння. У раннім Сусвеце назіраліся невялікія ваганні шчыльнасці і тэмпературы пасля Вялікага выбуху, якія адбіваюцца на спектры CMФ. Гэтыя ваганні былі падрабязна нанесеныя на мапу спадарожнікам COBE ў 1992 годзе і ўдакладненыя спадарожнікамі WMAP і Planck.

СПЕКТР МАГУТНАСЦІ РЭЛІКТАВАГА ВЫПРАМЕНЬВАННЯ

Такія ваганні тэмпературы падобныя да рабізны на касмічнай сажалцы. Падчас назірання за гэтай рабізной мы можам вызначыць, што адбывалася ў Сусвеце, калі ён быў вельмі маладым, а гэта, у сваю чаргу, кажа нам сёе-тое пра Сусвет сёння. Напрыклад, ваганні дазваляюць удакладніць значэнне параметр Хабла - сярэднюю хуткасць разбягання галактык, значэнне якога знаходзіцца дзесьці паміж 67,2 і 68,1 км/сек/Мпк.

Згодна з найбольш шырока распаўсюджанымі касмалагічнымі мадэлямі, Сусвет пачаўся з выбуху прыкладна 13,8 мільярда гадоў таму, і гэта адпавядае значэнням параметру Хабла, якія атрымліваюцца шляхам вывучэння спектра CMФ.

КАСМАЛАГІЧНЫ ТЭЛЕСКОП АТАКАМА

Праблема ў тым, што гэта не адзіны спосаб вымераць параметр Хабла, а метады з выкарыстаннем выпраменьвання зменных зорак і далёкіх звышновых даюць істотна большыя значэнні - і, адпаведна, меншы ўзрост Сусвету, прыкладна на 2 мільярды гадоў.

Між тым, веданне максімальна дакладнага ўзросту Сусвету прынцыпова важнае для атрымання адэкватных уяўленняў аб яго сучасным стане і далейшай эвалюцыі. Акрамя таго, гэта дапаможа зразумець, як выглядаў ранні Сусвет, бо гэты перыяд супаў з касмічнымі «цёмнымі стагоддзямі», пра якія вельмі мала інфармацыі. Таму астраномы прадаўжаюць пашыраць магчымасці сваіх інструментаў, каб убачыць, калі ўтварыліся самыя раннія галактыкі.

І вось, дзякуючы новаму даследаванню міжнароднай групы астраномаў, у канцы 2020 года была ідэнтыфікаваная самая старая і самая далёкая галактыка, якая назіраецца ў нашым Сусвеце на сёння - GN-z11.

Вывучэнне спектру яе выпраменьвання дазволіла вылічыць канстанту Хабла трэцім спосабам, атрымаўшы значэнне паміж 66,4 і 69,4 км/сек/Мпк. Гэта дае ўзрост Сусвету 13,77 мільярда гадоў, і, што вельмі важна, узгадняецца са звесткамі, якія атрымліваюцца шляхам вымярэння рэліктавага выпраменьвання.

Такім чынам, існуюць тры спосабы вымярэння, два з якіх даюць такі вынік, а трэці выбіваецца з агульнага шэрагу. Гэта дазваляе выказаць здагадку, што Сусвету сапраўды 13,77 мільярда гадоў, але разам з тым ставіць пытанне аб пераглядзе шэрагу аспектаў нашай касмалагічнай мадэлі што да законаў гравітацыі і эвалюцыі зорак.

Даследаванне, праведзенае астрафізікі з Універсітэта штата Агаё, Такійскага ўніверсітэта, Універсітэта Джона Хопкінса і Інстытута астрафізікі імя Макса Планка дэманструе, што Сусвет награваецца: тэмпература газу ў космасе вырасла ў 10 разоў за 10 мільярдаў гадоў.

Напісаць каментар 14

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках