Навукоўцы абвясцілі пра паўторнае адкрыццё «вулканічных мышэй»

Іх лічылі вымерлымі.

У чэрвені 1991 года вулкан Пінатуба на філіпінскай выспе Лусон даслоўна выбухнуў. Гэта было другое па сіле вывяржэнне вулкана XX стагоддзя, і яно было ў дзесяць разоў мацнейшае, чым Сэнт-Хеленс (наймацнейшае вывяржэнне за гісторыю ЗША), і яго наступствы былі не менш разбуральнымі. Лава і попел вывяргаліся па ўсёй акрузе гор Замбалес, збіраючыся пластамі таўшчынёй да 181 метраў у далінах, піша «Хайтэк».

Пасля вывяржэння магутныя тайфуны і мусонныя дажджы выклікалі апоўзні і патокі попелу, якія доўжыліся шмат месяцаў. Восемсот чалавек загінула, а густыя лясы, якія пакрывалі гару да вывяржэння, былі практычна знішчаныя.

«Калі выбухнуў Пінатуба, напэўна, апошняе, пра што хтосьці думаў, дык гэта пра тое, што маленькі від мышэй жыве толькі на гэтай гары, і ён павінен быў стаць вымерлым», - распавёў Лары Хіні, куратар аддзела сысуноў Чыкагскага палявога музея.

У 2011-2012 гадах, праз 20 гадоў пасля вывяржэння, даследчыкі адправіліся на Пінатуба, каб вывучыць сысуноў, якія жывуць там. На працягу некалькіх месяцаў навукоўцы абследавалі сысуноў вакол вулкана і на ім самім.

Умовы на Пінатуба вельмі суровыя. Нават праз 20 гадоў сведчанні вывяржэння былі паўсюль. Пейзаж вельмі нестабільны праз пастаяннае размыванне адкладаў попелу і лахар (гразевы паток на схілах вулкана, які складаецца з сумесі вады і вулканічнага попелу, пемзы і горных парод), якія рабілі працу на стромкіх схілах небяспечнай. Гэта таксама моцна замарудзіла працэс сукцэсіі раслін (паслядоўная заканамерная змена адной біялагічнай супольнасці іншай). Расліннасць уяўляла сабой рэдкае спалучэнне мясцовых і немясцовыя раслін, густыя зараснікі травы (уключаючы бамбук), хмызнякі, нізкарослыя вінаградныя лозы і невялікая колькасць дрэў - усё гэта характэрна для асяроддзя пражывання на ранняй стадыі другаснага росту. Гэта было далёка ад старажытнага трапічнага лесу, які закрываў гару да вывяржэння.

Даследчыкі не проста глядзелі на фаўну і флору вулкана, але шукалі Apomys sacobianus - вулканічную мыш Пінатуба. Навукоўцы перажывалі, што яе ўжо не існуе, бо яна жыла толькі на гэтай гары.

«На працягу некаторага часу мы ведалі, што многія дробныя млекакормячыя Філіпін могуць пераносіць парушэнне асяроддзя пражывання, як натуральнае, так і выкліканае дзейнасцю чалавека. Але большасць з іх з'яўляюцца шырока распаўсюджанымі геаграфічнымі відамі, а не мясцовымі эндэмічнымі, якія разглядаюцца біёлагамі-эколагамі як вельмі ўразлівыя пры любым умяшанні», - распавёў

Лары Хіні, куратар аддзела сысуноў Чыкагскага палявога музея.

Аднак даследаванне Пінатуба дало вельмі дзіўныя вынікі - усяго было задакументавана 17 відаў, у тым ліку восем кажаноў, сем грызуноў (пяць мясцовых і два немясцовыя віды) і нават двое буйных сысуноў (дзікія свінні і алені). Нягледзячы на тое, што на ўсіх абследаваных тэрыторыях была рэдкая, хмызняковая другарадная расліннасць, а не лес, мясцовыя грызуны былі шматлікія паўсюль.

Самае дзіўнае, што самым шматлікім відам была маленькая вулканічная мыш Apomys sacobianus. Гэты від не толькі не быў знішчаны вывяржэннем, але і размножыўся ў гэтым моцна парушаным ландшафце разам з іншымі мясцовымі відамі, якія таксама маюць высокую ўстойлівасць да парушэнняў.