«Пасля звальнення адчула палёгку»

Настаўніца да выбараў звольнілася са школы і вельмі гэтаму рада.

У сацсетках прадаўжаюць абмяркоўваць ролю настаўнікаў на гэтых прэзідэнцкіх выбарах. Педагогі перажываюць праз тое, што на іх прафесію кінуты цень. Некаторыя цяпер знаходзяцца ў адпачынках і не ўдзельнічаюць у выбарчай кампаніі, пры гэтым пішуць, што ім «балюча і сорамна назіраць за тым, што адбываецца на ўчастках». Некаторыя са школы звольніліся яшчэ да выбараў, у іх ліку Таццяна Андронава. Педагог распавяла, чаму наважылася на гэты крок, піша rebenok.by.

Таццяна працавала настаўніцай ангельскай мовы ў адной са школ Менска больш за 12 гадоў. Атрымала першую катэгорыю, заўсёды была вельмі загружанай - у апошні год працавала больш чым на паўтары стаўкі. У яе заставаўся яшчэ год да заканчэння кантракту, але гэтым летам яна не вытрымала і звольнілася. Кажа, што пасля пачатку эпідэміі ў яе «як быццам расплюшчыліся вочы і больш не заплюшчваюцца».

Прычын для звальнення было некалькі. Гэта грошы, каранавірус і будучыя выбары. Усё ў сукупнасці паўплывала на тое, што Таццяна больш не адчувала ў сабе сіл працаваць у школе. Але першым званочкам стала зразанне заробку.

- Я жыву адна, у мяне ёсць крэдыт на кватэру, і нейкі час мне ўдавалася працай у школе разам з падпрацоўкамі закрываць усе свае патрэбы. Да студзеня гэтага года заробак быў дзесьці 1200 рублёў (я працавала 33 гадзіны на тыдзень). Але потым зрабілі пераразлік, і мы неяк адразу страцілі па 200-250 рублёў. І з кожным месяцам бачылі мінус. Прыбралі яшчэ 50 рублёў, яшчэ 80.

Разам са скарачэннем заробку з пачаткам эпідэміі ў Таццяны «зляцелі» практычна ўсе падпрацоўкі. Настаўніца апынулася на голым заробку - блізу 850 рублёў, якіх ставала толькі на тое, каб «перакрыць рахункі і два разы схадзіць у краму».

- Мяне пачало даслоўна трэсці. І не толькі праз грошы. Ва ўмовах каранавіруса супрацоўнікаў у розных арганізацыях пачалі адпраўляць на дыстанцыйную працу, а навучальныя ўстановы ніяк не адрэагавалі. Нават пры адсутнасці дзяцей мы тыднямі хадзілі на працу і займаліся папяровай цяганінай. І я пачала імгненна разумець: а куды мы ідзем? З гэтымі заробкамі? Куды коціцца наша сістэма адукацыі? Убачыўшы ўсю гэтую сітуацыю, я зразумела, што лепш не будзе, будзе толькі горш, што вельмі сумна.

«Ператвараюць людзей у пакорлівых шрубак»

Набліжэнне выбараў таксама адыграла сваю ролю. Таццяна прызнаецца: да гэтага года яна была цалкам апалітычнай, займалася больш пытаннямі выжывання. Пра ролю настаўніка ў палітыцы думала менш за ўсё.

- І тут сёлета я неяк імгненна пачала бачыць усё, што адбываецца. Зразумела, што мне не пазбегнуць гэтай кармы наведвання ўсялякіх мерапрыемстваў падчас перадвыбарнай кампаніі. Не, я ніколі не ўваходзіла ў склад камісій, не лічыла галасы, але калі нас прасілі прыйсці кудысьці і стварыць масавасць, мы хадзілі. Я разумела, што супрацоўнік добранадзейны, адказны, безадмоўны, калі мне скажуць штосьці рабіць, я не магу падвесці.

Таццяна наважыла, што трэба сыходзіць са школы, каб захаваць сваю годнасць.

- Наша сістэма адукацыі адстала катастрафічна, адбываецца сталае закручванне гаек, ператварэнне людзей у пакорлівых шрубак. Не дапамагае нават любоў да дзяцей і прафесіі. Ёсць адчуванне, што апоры ніякай няма. Мая душа проста заплакала. Я выпусціла ў траўні 11 клас, сваю адказнасць на 100% выканала перад бацькамі і дзецьмі і сышла.

Педагогі сыходзяць са школы - гэты працэс не спыніць

Пасля звальнення, кажа Таццяна, яна адчула палёгку. Прыняла прапанову ад прыватнай кампаніі - праводзіць дадатковыя заняткі, вярнула падпрацоўкі. Прызнаецца, што вялікіх грошай пакуль зарабляць не атрымоўваецца, выбаўляюць назапашванні. Затое адчуваецца свабода.

- Я вяду факультатыўную групу і атрымліваю задавальненне ад таго, што працую з людзьмі, якім веды рэальна патрэбныя. У школе я таксама любіла сваю працу, але ты як быццам зблытаны вяроўкамі. Часу застаецца вельмі мала, ты не можаш проста адпрацаваць і забыцца, у цябе 150 тысяч званкоў ад бацькоў, падрыхтоўка да ўрокаў, праверкі.

Са словах настаўніцы, напярэдадні выбараў са школы яна звольнілася не адна. Калегі сыходзілі ўслед за ёй - на розныя прычыны. Шмат хто праз нізкія заробкі, але былі і палітычныя матывы. Хоць падзяляць гэтыя прычыны няправільна, мяркуе Таццяна, усё ўзаемазвязанае.

- Чула гісторыю, калі прымушалі ставіць нейкія подпісы, але чалавек адкрыта сказаў: Прабачце, без мяне. І калі потым большая частка калектыву адмовілася ад удзелу ў гэтым, педагога абвінавацілі ў тым, што яна сваім аўтарытэтам «задушыла» іншых. Давялося сысці.

Трэба быць гатовым сысці ў нікуды

Наогул, калі ты працуеш у школе, вельмі складана рабіць нешта насуперак указанням, кажа Таццяна. Педагогі, якія трапляюць у выбарчыя камісіі лічыць галасы, не могуць адмовіцца. Дакладней могуць, але толькі праз звальненне.

- Гэта людзі, якія глыбока ў сістэме - завучы, напрыклад, за адмову з імі проста не падоўжаць кантракт. І я б не стала, напэўна, нікога асуджаць. Розныя могуць быць сітуацыі. Ёсць тыя, хто завязаны крэдытамі, хворымі сваякамі. Таксама многія проста не ўяўляюць, чым могуць займацца па-за школай. Ёсць узрост такі ў жанчын, звычайна пад 40, калі яны перастаюць быць гнуткімі. Я сутыкнулася з тым, што некаторыя мае калегі наогул не хочуць перавучвацца. Мала хто гатовы выходзіць з зоны камфорту. Я, напрыклад, не звязаная сям'ёй, магу рызыкнуць. У іншых можа не быць гэтай магчымасці.