Героям слава!

Сашавы тры адсоткі растаюць і неўзабаве развеюцца ў паветры.

Калі вы ставіце свой подпіс супраць Лукашэнкі і радуецеся таму, што вы ў чарзе з аднадумцамі, і нас так шмат, і ставіць подпіс зусім не страшна, і наогул перамены ўжо на парозе, - калі ласка, не забывайце пра тых, хто паставіў свой подпіс больш за дваццаць гадоў таму, заплаціў за яе месяцамі і гадамі турмы і сёння таксама ў турме. Не забудзьцеся сказаць ім дзякуй - сёння яны сядзяць за ўсіх нас. І калі мы заставаліся дома, таму што холадна ці страшна, яны зноў ішлі ў турму за нас. На шчасце, сёння нас так шмат, што на ўсіх турмаў не выстарчыць.

Я дагэтуль не магу зразумець, як маглі сімпатычныя, адукаваныя, чысценькія, са свежымі насоўкамі ў кішэнях менчукі абурацца ў сваіх інстаграмах, маўляў, чаго гэта Севярынец на наш пікет прыпёрся? У нас тут мірныя перамены, рэвалюцыя подпісаў, а ён гарлапаніць прыйшоў, злоўжыў нашым вольным мікрафонам. Ці не правакатар ён?.. Ну так, гэтыя сімпатычныя людзі нарэшце зразумелі, што без іх удзелу ў краіне наўрад ці што-небудзь зменіцца. І гэта ж выдатна, што мы цяпер усе разам. Я проста дазволю сабе нагадаць, што першы раз Паша Севярынец сеў у турму ў 1998 годзе. А абвінавачвалі яго ў тым, што ён сарваў канцэрт, прысвечаны «аб'яднанню Беларусі і Расеі». Яму быў 21 год, і ён паставіў свой подпіс супраць Лукашэнкі ўжо тады. Потым былі і іншыя крымінальныя справы, і два прысуды, і агулам пяць гадоў «хіміі». А колькі часу ён правёў у ізалятары на Акрэсціна, адбываючы адміністрацыйныя арышты, наогул злічыць цяжка. Цяпер ён зноў там. Спадзяюся, што днямі ён выйдзе на волю і больш не сядзе ніколі.

Там жа і Максім Вінярскі, і Мікалай Статкевіч. Максіма арыштоўваюць заўсёды і ўсюды. Да месца правядзення акцыі - усё адно, мітынг гэта, шэсце ці пікет для збору подпісаў, - яму не заўсёды атрымоўваецца дайсці. Звычайна досыць выйсці на двор, каб «з'ехаць» на 15 дзён арышту. Уся рэч у тым, што Максім паставіў подпіс супраць Лукашэнкі дваццаць гадоў таму. У Міколы Статкевіча ў біяграфіі пяць гадоў турмы, тры гады «хіміі», бясконцая колькасць адміністрацыйных арыштаў. Уявіце сабе на секунду, што гэта ў вашым жыцці выкраслілі гадоў дзесяць. Проста так, ні за што. Проста таму, што вы паставілі подпіс супраць Лукашэнкі чвэрць стагоддзя таму. І цяпер, у трыццаціградусную спякоту і ў разгар эпідэміі, вы там, на Акрэсціна, нават без пітной вады, бо перадачы ў гэтай установе забаранілі, як толькі туды пачалі звозіць удзельнікаў мірных пікетаў. Прычым на таблічцы напісана, што прыём перадач забаронены праз «неспрыяльную эпідэміялагічную абстаноўку». Гэта значыць эпідэмія - нагода пазбавіць вязняў сродкаў асабістай гігіены, дэзінфекцыйных сурвэтак, пітной вады. Памятаеце, як берасцейскія блогеры Сяргей Пятрухін і Аляксандр Кабанаў пасля сваіх 15-дзённых арыштаў захварэлі на каранавірус? Зараз можаце сабе ўявіць, пад якой рызыкай сёння тыя, хто адбывае арышт сёння.

Калі Саша тры адсоткі яшчэ быў Сашам дзесяць адсоткаў (ці нават пятнаццаць, мы не сквапныя), яго шасцёркі ўсё ж такі выконвалі адну норму адміністрацыйнага кодэкса. Жанчынам, у якіх ёсць непаўналетнія дзеці, не прысуджалі адміністрацыйныя арышты. Ім давалі штрафы, але адпускалі дадому. Сёння, у змрочным трохадсоткавым расоле, у шасцёрак, напэўна, наступіла кіслароднае галаданне, і яны канчаткова перасталі цяміць. Алену Лазарчык, маці шасцігадовага дзіця, затрымалі 5 чэрвеня і адправілі ў ЦІП на Акрэсціна, куды днём раней павезлі ейнага мужа Сяргея Мацкойця. Сяргею далі 15 дзён, Алене - 12. Толькі праз тры дні ёй замянілі арышт штрафам. Тры дні маленькі хлопчык заставаўся без мамы і таты. Добра, што ў Менску ў іх ёсць сваякі - паклапаціліся пра дзіця. А калі б не было? Зрэшты, планктон з трохадсоткавага расолу наўрад ці быў здольны пра гэта думаць - як і наогул пра што-небудзь.

А ведаеце, як затрымлівалі ў сераду (ён жа Шэры Кот)? У хлопцаў было некалькі вольных гадзін, і яны надумалі дапамагчы сваёй знаёмай адрамантаваць плот на лецішчы. Да садовага надзелу падкацілі тры мікрааўтобусы. Актывістаў схапілі і распіхалі кожнага ў персанальны «мікрык». Вось жа яшчэ, іх везлі напаўголых. Дзень стаяў спякотны, і хлопцы знялі футболкі - працавалі ў шортах. Ім нават не дазволілі надзець гэтыя футболкі. Дарэчы, Арцём Чарняк 19 снежня 2010 года прымудрыўся вынесці з Плошчы, якая стала месцам расправы, сцяг. Яму тады было 13 гадоў. Свой подпіс супраць Лукашэнкі ён паставіў у шостым класе. За яго і расплачваецца дагэтуль.

Сёння людзі становяцца ў чэргі ў пікетах, каб падпісацца супраць Лукашэнкі. І гэта надзвычай добра. Нас становіцца ўсё больш, і колькасць подпісаў набірае крытычную масу. А Сашыны тры адсоткі павольна растаюць і хутка наогул растворацца ў паветры. Але давайце памятаць, што ў гэты самы час у нечалавечых умовах знаходзяцца тыя, хто кінуў выклік рэжыму значна раней, чым пачаліся гэтыя пікеты. І гэта дзякуючы ім нават у самыя змрочныя гады беларусы ведалі, што яны не пыл пад чаравікамі жаўнераў, якія маршыруюць на парадзе, а народ. Менавіта гэтыя людзі нагадвалі ўсім, што ў краіне нашай няма чым дыхаць, менавіта яны не дазвалялі іншым ўпасці ў вечную зімовую спячку, менавіта яны ішлі ў турмы за ўсіх астатніх. Гэта нашы героі. Гэта яны дзесяцігоддзямі прабіваюць абымшэлы турэмны мур, які аддзяляе Беларусь ад свету, і разбіваюць ў кроў рукі, спрабуючы збіць цяжкія іржавыя замкі.

Таму не будзем падманвацца, што раптам з'явіліся чараўнікі, і сотні тысяч подпісаў самі па сабе ператворацца ў прывадны рамень пераменаў. Іх з лёгкасцю злілі б ва ўнітаз, калі б не тыя, якіх сёння трымаюць у турмах. Менавіта яны гарантуюць сваім жыццём кожнынашу подпіс за новую Беларусь. Менавіта яны ідуць у турму, каб ва ўсіх нас з'явіўся шанец.

Не можа быць Бабарыка без Статкевіча, не можа быць Цапкала без Севярынца, не можа быць Ціханоўскай без Ціханоўскага. Так што пікеты ў нас - агульныя, і мікрафон агульны. Ды што там мікрафон - у нас краіна агульная. І перамога таксама будзе агульнай. Яе на ўсіх будзе досыць.

Ірына Халіп, спецыяльна для Charter97.org

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]