28 сакавiка 2024, Чацвер, 19:08
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

Вясна блізка

20
Вясна блізка
ІРЫНА ХАЛІП

Добрыя навіны.

Кожны раз, калі я сустракаю дзе-небудзь у горадзе старых знаёмых, пасля размоваў пра надвор'е заўсёды пачынаюцца размовы пра палітыку. І часта суразмоўцы разважаюць паводле адной і той схемы: «Так, людзі страшна хочуць пераменаў. Так, усе стаміліся ад гэтай марокі. Так, 95 адсоткаў беларусаў супраць рэжыму. Не, зменаў не будзе. Не, Ярмошына ўсё роўна палічыць, як загадана. Не, усе ўсё сцерпяць».

Яны кажуць пра гэта нават не безнадзейна – фатальна. Кажуць пра будучыя выбары як пра змену часоў года: «Якія могуць быць перамены, калі ў нас усе даўно ўжо ўсё ведаюць, што будзе? Кожныя пяць гадоў у нас – выбары, 86 намаляваных адсоткаў, вулічныя пратэсты – і цішыня на наступныя пяць гадоў. Да гэтага ўсе ўжо даўно прывыклі, як да таго, што за летам прыходзіць восень, а за восенню – зіма».

А вось тут – стоп дыскусія! Таму што ўжо і сам Сусвет падае нам знакі. Ну вядома, многія тысячы гадоў у нашых шыротах за восенню прыходзіла зіма. Нікому і ў галаву не магло прыйсці, што можа быць па-іншаму. А апынулася, што можа. Так, праз тысячы гадоў у нас раптам пасля восені наступіла вясна. Зімы больш не існуе. Дык калі нават змена часоў года – гэта зусім не вечнае і не непарушнае, што ўжо казаць пра нейкую калгасную ўладу?

Зрэшты, не, давайце пра надвор'е. Ніякіх сёння размоваў пра ўладу, падаткі, пенсіі і ЖКГ – вясна ідзе, самы час. Праўда, падчас той не адбылай зімы я часта чула «ну дзе ж снег, дзе мароз і сонца, дзе дзеці на ледзяных горках, што гэта за зіма такая, увогуле не зіма, а здзек». Хоць усе хутка чамусьці забыліся – варта было ўсяго толькі раз зіме не прыйсці, – што мароз і сонца заўсёды былі рэдкасцю, ды і снег заставаўся белым неяк зусім нядоўга, затое потым пачыналася бясконцая, непраходная і невыносная золь. Калі ў небе, на зямлі і на душы аднолькава гнюсна і шэра, калі здаецца, што гэта ўжо назаўсёды і ніколі нічога не зменіцца, калі зімовы абутак выбіраецца не прыгожы і зручны, а выключна нямаркі, калі раніцай не хочацца прачынацца. У такім клімаце не тое што ў перамены – ва ўласнае існаванне верыць перастанеш. І гэтае нявер'е – як быццам дурная гісторыя, у якую цябе ўкруцілі і з якой ты ніяк не можаш выблытацца. Вязнеш, быццам у той балотнай золі, і марыш хіба што пра падушку. Усё астатняе становіцца бессэнсоўным і недасяжным.

Дык вось, добрыя навіны: зіма адмяняецца. Гэта значыць, што перамены ўжо пачаліся, прычым кардынальныя. Сама прырода паказвае нам наша месца: у Еўропе, з цёплай бясснежнай зімой, калі вакол гарадской елкі блукаюць не ў футрах і ботах, а ў куртках і красоўках, і калі раптам выпадзе снег – гэта прыгода і анамалія. Хлопцы, вы еўрапейцы, – кажа нам Сусвет, – і калі вы гэтага яшчэ не зразумелі, то, можа, хоць бы пазбавіўшыся снегу, сцяміце? А калі каму-небудзь вельмі хочацца снегу і марозу – калі ласка, да прыкладу, у Сібір. Там шыкоўныя снягі, лютыя маразы і румяныя сібіракі ў футравых шапках, якія грызуць ледзяшы, – сама тое для некага. А мы ўжо ў сваёй сумнай Еўропе з мяккімі бясснежнымі зімамі як-небудзь пражывем.

Праўда, еўрапейская краіна – гэта не толькі клімат і геаграфічныя каардынаты. Гэта яшчэ і пэўны дзяржаўны лад, і свабодныя выбары, і грамадзянскія правы. І гэтага ўжо без нашага ўдзелу, аднымі толькі прыроднымі чыннікамі, не дамагчыся. Гэта наша частка працы. Дарэчы, даўно заўважыла, што маналогі на тэму «тут нічога ніколі не зменіцца, усё прадказальна на доўгія гады наперад», як правіла, прамаўляюць тыя, хто ніколі нічога, нават драбніцы, і не спрабаваў зрабіць: ні разу не выходзіў на плошчу, не пасылаў далей ідэолагаў на працы, не збіраў подпісы, не дапамагаў палітвязням, не распаўсюджваў улёткі – увогуле нічога. Толькі назіралі і рабілі высновы пра тое, што зменаў не будзе. Як у показцы пра чалавека, які гадамі маліў Бога пра прыз у латарэю, так што ўрэшце Усявышні не вытрымаў і сказаў: «Ну як я магу табе дапамагчы, калі ты ні разу ў жыцці не набыў латарэйны білет?!»

Зрэшты, з назіранняў за прыродай: у апошні час такіх «відавочцаў» становіцца ўсё меней. А тых, хто хоча пераменаў, верыць і гатовы за іх змагацца, – усё больш. Урэшце, калі ўжо зіму перамаглі – няўжо з калгаснай дыктатурай не справімся? Вясна блізка.

Ірына Халіп, спецыяльна для Charter97.org

Напісаць каментар 20

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках