У палякаў на бензін зніжкі, у нас – ліміты

Паліва на АЗС таннее, але не ў Беларусі.

На некаторых запраўках у Берасці і іншых гарадах устанавілі ліміт на продаж паліва ў адны рукі - не больш за сто літраў, піша «Вечернй Брест». Некаторыя перакананыя: гэта першы трывожны званочак, які сігналізуе аб тым, што рынак нафтапрадуктаў у Беларусі чакаюць няпростыя часы. І, хутчэй за ўсё, бензін і салярку нам давядзецца неўзабаве набываць больш высокімі коштамі.

Аднак, у суседніх краінах Еўразвязу паліва таннее пасля таго, як сярэднесусветны кошт барэля нафты імкліва абрынуўся з 68 даляраў да 54. Што дало штуршок да такога павароту - канфлікт вакол Ірана, ініцыятывы прэзідэнта ЗША Дональда Трампа ва ўрэгуляванні араба-ізраільскага канфлікту або кітайскі каронавірус, экспэрты цяпер разбіраюцца. Але факт застаецца фактам: у Польшчы літр 95-га бензіну і дызеля патаннеў прыблізна на 10 еўрацэнтаў. Вось яна, глабальная эканоміка ў дзеянні.

«У Польшчы і іншых краінах Еўропы даўно склаліся рынкавыя ўмовы, якія вызначаюць канчатковы кошт для спажыўцоў нафтапрадуктаў. І часцей за ўсё рынак імгненна рэагуе на тое, як змяняецца кошт нафты: калі ён узлятае, даражэе і аўтамабільнае паліва, калі падае - адпаведна, зніжаюцца кошты бензіну і саляркі. У Беларусі палітыку на гэтым рынку вызначае дзяржава, таму кошты ў нас аднолькавыя на ўсіх АЗС. Добра гэта ці дрэнна? Пытанне неадназначнае. Але па факце падаражанне на капейку, якое ўсе мы назіралі апошнія два гады, не змагло кампенсаваць рэальныя выдаткі нашых НПЗ і вывесці іх на рэнтабельную працу на ўнутраным рынку. Цяпер пасля таго, як Расея прыбрала зніжку за так званы падатковы манеўр, з аднаго боку, нафта для Беларусі падаражэла прыкладна на 20 даляраў, а з другога - у выніку недамоўленасці аб пастаўках з РФ нашы заводы апынуліся на галодным пайку і ўзнікае вялікая небяспека недахопу нафтапрадуктаў на беларускіх АЗС», - адзначае экспэртка ў галіне нафтавай палітыкі Таццяна Манёнак.

Дарэчы, яна, як і большасць экспэртаў, схіляецца да меркавання, што асноўным драйверам нафтавага коштападу стала зніжэнне попыту з боку найбуйнейшага спажыўца - кітайскіх кампаній. У КНР многія прадпрыемствы прыпынілі працу з прычыны распаўсюджвання каронавірусу, які стаў «чорным лебедзем», які любіць блытаць карты. Колькі ён яшчэ будзе махаць крыламі, ніхто не бярэцца прадказаць.

Варта адзначыць, літр бензіну ў ЗША каштуе блізу 50 цэнтаў - у паўтара разы танней, чым у Беларусі.