Для сем'яў «дармаедаў» увялі платную медыцыну?

Лекары адмаўляюць у бальнічным, спасылаючыся на ўказ Лукашэнкі.

У канцы красавіка ў жыхаркі Бабруйска Алесі Гарбацэнкі захварэў сямігадовы сын. Калі жанчына папрасіла медыкаў выпісаць ёй бальнічны па догляду за дзіцем, ёй адмовілі. Аргументацыя была такая: бацька хлопчыка працуе за мяжой. Пры гэтым сама Алеся на момант адмовы ў бальнічным афіцыйна працавала ў Беларусі і плаціла падаткі дзяржаве.

Сайт Charter97.org папрасіў Алесю Гарбацэнку пракаментаваць сітуацыю.

- Раскажыце, калі ласка, падрабязней - што адбылося?

- У дзіцяці пачаліся высыпанні на скуры, і я выклікала лекара. Прыехаўшы і агледзеўшы дзіцяці, лекар сказаў, што гэта ветраная воспа і пачаў запаўняць дакументы.

Пра мяне ён не пытаўся, таму што дагэтуль я часта выклікала лекараў, і мае звесткі былі ім вядомыя. Спачатку лекар спытаў, дзе вучыцца дзіця. А потым спытаў пра майго мужа: дзе працуе бацька дзіцяці?

Я не прывыкла хлусіць і адказала, што муж працуе за мяжой, у Польшчы. Ведаеце, у лекара адразу змяніўся твар. Ён мне заявіў: у такім выпадку бальнічны вам не належыць. Я здзівілася і пачала пытацца, чаму.

Лекар адказаў, што раз мой муж працуе неафіцыйна, то ёсць інструкцыя, па якой для атрымання бальнічнага я павінна падаць у паліклініку адмысловую даведку аб тым, што муж плаціць падаткі. І толькі на такіх умовах цяпер выдаецца бальнічны ліст. А інакш - проста даведка пра тое, што быў зварот да лекараў. Я ўсё ж папрасіла выпісаць бальнічны, на што лекар адказаў: калі будзе праверка, мне ваш бальнічны аднімуць з заробку.

На ўсе мае просьбы аб тым, што такая даведка можа быць не прынятая на працы і можа быць мне ўсё-такі выпішуць бальнічны, лекар ляпнуў дзвярыма.

Паспеў перад гэтым сказаць, што калі ў мяне ёсць нейкія пытанні, то я магу звярнуцца да загадчыцы паліклінікі.

Я, вядома, была ў шоку. Больш за ўсё мяне ўзрушыла стаўленне медработніка. Я з такім сутыкнулася ўпершыню, каб даведаўшыся, што муж беспрацоўны, лекар выбягаў, грукнуўшы дзвярыма. Раней бальнічны мне заўсёды выпісвалі.

- І што вы рабілі далей? Як развязвалі праблему?

- Я патэлефанавала свайму кіраўніцтву на працу і спытала наконт гэтай «даведкі», якую мне прапанавалі замест бальнічнага. Мне сказалі, што калі не будзе бальнічнага, то ніякія даведкі прымацца не будуць і трэба пісаць заяву на адпачынак за свой кошт.

Мне давялося ўзяць гэтую «даведку», каб быў хоць нейкі апраўдальны дакумент. Затым я ўзгадала, што ў нас ёсць сістэма электронных зваротаў, знайшла сайт паліклінікі і напісала паведамленне з просьбай, каб мне патлумачылі, на якой падставе адмовілі ў бальнічным.

На наступны дзень мне патэлефанавала загадчыца дзіцячай паліклінікі і сказала, што я павінна даць ім даведку аб тым, што муж афіцыйна працуе. На маё законнае пытанне, на падставе чаго я павінна гэтую даведку падаваць, яна адказала: у нас ёсць інструкцыя ад 31 студзеня 2019 года, а ў гэтай інструкцыі - пункт 30, які абвяшчае, што калі маці працуе, а муж афіцыйна не працаўладкаваны, то бальнічны не выдаецца, а належыць толькі даведка.

У адказ я сказала, што прыеду ў паліклініку і напішу скаргу. Загадчыца мне сказала: не трэба нікуды прыязджаць, мы стварылі камісію, прыходзьце на яе 8 траўня, калі дзіця выздаравее.

- І што было на камісіі?

- Сама камісія складалася з чатырох чалавек, прычым усе яны былі загадчыкамі дзіцячых паліклінік горада Бабруйска.

Сутнасць камісіі складалася ў тым, што яны мне патлумачылі: аказваецца, ёсць указ Лукашэнкі №200 аб тым, што лекары маюць права пры выдачы бальнічных лістоў запытваць усю неабходную ім інфармацыю пра пацыента.

А ў інструкцыі, якая выйшла 31 студзеня 2019 года, у пункце 30 напісана: калі маці ці бацька дзіцяці (альбо хто-небудзь з апекуноў) не працуюць і не стаяць на ўліку беспрацоўных грамадзян, то другі з бацькоў, нават калі афіцыйна працуе, не можа атрымаць бальнічны, а атрымлівае толькі даведку пра зварот да лекараў.

На камісіі мне таксама распавялі, што ў паліклініках праводзіўся спецыяльны інструктаж, на ўзроўні горада і раёна, дзе ім падрабязна распавялі, як паступаць у адпаведнасці з гэтым пунктам 30.

- Як далей развіваліся падзеі? Вы атрымалі ў выніку гэты бальнічны?

- Мне, можна сказаць, пашанцавала, таму што з Польшчы месяц таму прыйшоў ліст на імя мужа пра тое, што ён плаціць там падаткі. Гэты ліст я ўзяла з сабой, яны яго прынялі і сказалі, што будуць разглядаць, ці можна на яго падставе выпісаць мне бальнічны ліст.

У выніку бальнічны мне далі, але так як я дагэтуль ужо паспела напісаць заяву на адпачынак за свой кошт, то ніхто ўжо мне гэты бальнічны не аплачваў.

- Вашага мужа заносілі ў базу «не занятых у эканоміцы» (так званую «базу дармаедаў»)?

- Ніхто нам нічога не казаў пра гэта. Адзін раз прыйшоў ліст на імя мужа, каб ён прыйшоў у падатковую і «пагутарыў». А так - ніякіх паведамленняў аб «дармаедстве» не прыходзіла.

Шчыра кажучы, мы не ведаем, ці з'яўляецца ён у «дармаедскіх» спісах ці не. Нас пра гэта ніхто ў вядомасць не ставіў.

- Але ж вы афіцыйна працуеце і плаціце падаткі, удзельнічаеце ў фінансаванні сацыяльных выдаткаў дзяржавы. Чаму вам фактычна адмовілі ў бясплатных медыцынскіх паслугах, вымусіўшы браць адпачынак за свой кошт?

- Вось-вось, гэтага я і не магу зразумець. Я задала гэтае пытанне прадстаўнікам аховы здароўя на пасяджэнні камісіі. Мне сказалі так: ім спушчаная зверху інструкцыя, яны дзейнічаюць згодна з гэтай інструкцыі - і крок направа, крок налева караецца пазбаўленнем лекараў часткі заробку. Калі мне гэта не падабаецца, мне параілі «скардзіцца наверх».

- У такой сітуацыі, калі адзін з бацькоў павінен працаваць за мяжой, цяпер аказаліся шматлікія сем'і. Што б вы хацелі ім сказаць?

- Мне шмат хто кажа: навошта было прызнавацца лекару, што муж афіцыйна не працуе ў Беларусі? Маўляў, прасцей было схлусіць.

Але мяне не так выхавалі, я прывыкла казаць праўду.

Па-другое, чаму я павінна нешта хаваць. Я – маці, працую, плачу падаткі дзяржаве. Мой муж не проста так, не ад добрага жыцця, з'ехаў працаваць за мяжу. Чаму я павінна нешта хаваць?

І ўсім хачу сказаць: трэба не маўчаць. Калі гэтая праблема будзе замоўчвацца, дзяржава зразумее, што ўсё «пракаціла» і можна і надалей ціснуць на насельніцтва і забіраць у яго апошнія грошы.

- Як вы ўвогуле ацэньваеце стаўленне дзяржавы да грамадзян, зыходзячы з гэтай сітуацыі?

- Скажу так: мне дзяржава ніколі не дапамагала. Нават калі ў мяне памерлі бацькі, дзяржава ніяк не дапамагла мне выйсці са складанай жыццёвай сітуацыі. Адпаведна, у мяне да гэтай улады такое ж стаўленне.

А тое, што адбылося з бальнічным - гэта беспрэцэдэнтна, я іншых слоў не магу знайсці. Улады пачалі адбіраць апошняе ўжо і ў маці. Гэта не проста незаконна. Гэта - за гранню разумення. У мяне проста няма слоў ад абурэння.

Я наважыла падняць гэтую тэму ў СМІ, таму што яна мяне закранула. І я ведаю, што яна тычыцца многіх, якія проста маўчаць. Але я не той чалавек, які будзе маўчаць. Можа быць, таму мне ў гэтай сітуацыі ўдалося выстаяць на нагах.

Сёння публікацыі ў незалежных СМІ - часам адзіны шлях, каб абараніць сябе. Можа быць, пачытаўшы гэты матэрыял, у наступны раз улады падумаюць, ці варта дзейнічаць так жорстка супраць грамадзян. Можа быць, мая гісторыя каму-небудзь дапаможа.

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]