З'ехаць у Сочы і там застацца

Тады і самавар, Пуціным падораны, быў бы вельмі дарэчы.

Паветраны шлях на той далёкі бераг у снежні страшны і небяспечны. Перагрузка адчуваецца ўвесь час. Багаж благіх успамінаў вялікі і неабсяжны. Няўмольна цягне ўніз і надзей амаль не пакідае. А апошняя зводка непрадказальнага інтэграцыйнага надвор'я абяцала нават тое, што абяцаць не прынята.

Аднак экіпаж сваю справу ведаў. Умела абыходзіў зоны сутыкнення франтоў. Пакуль яшчэ толькі атмасферных. Але паветраныя ямы абмінуць шчасна атрымлівалася не заўсёды. А спроба адсунуць фіранку і вызірнуць у прастору ўвогуле скончылася канфузам. На канцы крыла, што разразаў кругаверць панурай непагадзі, раптам выразна пазначыліся нейкія загадкавыя дамы. Цалкам магчыма, супрацоўніцы клінінгавых службаў з некаторым спазненнем скончылі санітарную прыборку адказнага аб'екта. Яны ліха асядлалі свае працоўныя прылады і зніклі ў цёмных аблоках.

А потым праплыў міма светлы вобраз нядаўняй паплечніцы. Чамусьці ўжо за бортам. І вось гэтага быць не магло ніяк. Абураны сузіральнік завоблачных вышыняў зашморгнуў падступную фіранку і паглядзеў у той бок, дзе звычайна ў час такіх рэйсаў рыхтавала дакументы да будучых перамоваў усё тая ж паплечніца. Аднак над высокай спінкай крэсла замест яе строгай прычоскі ўжо тапырыўся нейкі генеральскі вожык. Да таго ж па найвышэйшым салоне бесцырымонна праслізнуў ледзь прыкметны цень Туркменбашы і знік у прыбіральні.

Паколькі ніякая стомленасць у строга ахаваную прастору пракрасціся не магла, гэта азначала толькі адно: тэрмінова патрэбная перазагрузка. Трэба сабрацца, засяродзіцца. І ўвогуле ўзяць сітуацыю пад кантроль. Жэстачайшэ. Гэтыя сочынскія вячоркі заўсёды на адзін капыл. Спачатку абдымкі, звычайнае прыкідванне. А потым крамлёўскія пачнуць злоснічаць. Пастараюцца прынізіць. І вуха трэба трымаць востра, і на правакацыі не паддавацца. Тым больш цяпер, калі кожнаму зразумела, што стаіць на коне і які партнёр. Тым больш у інтэграцыйнай калодзе карты могуць быць значанымі.

А таму ён катэгарычна ўключыў сябе. Апошні выступ перад дэпутатамі. Малюнак падручныя ўжо паспелі прычасаць. Фанаграму прывялі ў парадак. І малюнак апынуўся амаль шыкоўны. Манументальная пастава. Чырвона-зялёныя сцягі паабапал, быццам крылы цмока. Ці таго злоснага Змея з суседскіх казак. Вось так бы з першым парывам горнага ветру і ўварвацца раптоўна ў панурую рэзідэнцыю ўпартага хаўрусніка. І без лішніх цырымоній паўтарыць громападобна вось гэтую фразу, якую цяпер паслужліва агучвае гаджэт.

«Пра якую можна казаць далейшую інтэграцыю, калі мы сёння не маем дамовы аб пастаўках прыроднага газу. Хоць пра гэта дамовіліся даўно. І нашы ўрады правалілі гэтыя дамоўленасці. Не з віны беларускага ўраду. То-бок у нас заўтра Новы год, а мы не маем дамовы пра аб'ём і кошты паставак прыроднага газу».

І вось тут варта вытрымаць шматзначную паўзу. І паглядзець, як хаўруснік будзе выкручвацца. Выразны план перамоваў выстраіўся амаль імгненна. І што дзіўна, з гэтага моманту за бортам ніякага хаосу не было нават і ў памоўцы. Ззяла над сінім морам сонца. Снег іскрыўся на вяршынях гораў. Самалёт ішоў на пасадку.

Але як толькі магутную кагорту даставілі ў Бачароў Ручай, як усё пайшло задуме насуперак. Калі селі за стол перамоваў, раптам святло згасла. Давялося адпаведную рэпліку падаць: «Ніяк Дзіма Пяскоў?» Хаўруснікі жарт не падтрымалі. Першапачатковы пафас быў збіты і скамечаны. І замест праведнага гневу з нагоды Новага года і адсутнасці кошту на газ у маналогу кіраўніка звыкла загучаў запеў даўно вядомы бедным і пакрыўджаным: «Самі мы не мясцовыя...»

«Не просім нічога, не настойваем ні на чым, Мы дамовіліся даўно, развіваючы нашу дамову: людзі і суб'екты гаспадарання павінны мець роўныя ўмовы для жыцця і працы. Усё! Роўныя ўмовы, больш нічога не трэба».

Як гэта нічога не трэба?.. А як жа газ да Новага года, з нагоды якога вылілася столькі абурэння? А мільярды кампенсацыі за мудрагелісты падатковы манеўр і фокус з бруднай нафтай?

Аднак пасля пяці з паловай гадзінаў таемных перамовах кіраўніка з маскоўскім хаўруснікам журналісты іх каментароў так і не дачакаліся. Міністр эканамразвіцця Расеі сказаў некалькі агульных словаў і адаслаў усіх расчараваных да чарговых найвышэйшых пасядзелак, якія павінны прайсці ў Пецярбургу 20 снежня. Звычайная каніцель традыцыйных сварак вакол паставак і коштаў на нафту і газ фіналу не мае.

Затое прыдворная тэлевізія залівалася салаўём з нагоды нечуваных поспехаў на перамовах у Сочы і асаблівай ролі мудрага кіраўніка ў пуцінскім «інтэграцыйным паглыбленні». Ніякія рызыкі ў збліжэнні з усходнім суседам не праглядаюцца. Пагрозы суверэнітэту няма і быць не можа – гарантаваў гарант! Тэлекаментатары настойліва спрабавалі ўцюхаць публіцы тую самую калоду картаў, якая даўно ўжо ні ў кога даверу не выклікае. Затое пра падарункі, якімі парадавалі адзін аднаго хаўруснікі, ледзь не паэмы складаліся. Гэта трэба ж, кіраўнік прывёз крамлёўскаму партнёру цукерак, сала, каўбасы ды яшчэ і бутэльку невядома чаго. А прэзент зваротны ўвогуле быў круты і сімвалічны – расейскі самавар.

Але самае цікавае ў гэтай дзіўнай сустрэчы менавіта тое, што сказана было кіраўніком мімаходзь, між іншага. Тым больш, што пра гэта ён казаў яшчэ вясной на такой жа сустрэчы ў Сочы. Тады і цяпер сентэнцыя агучаная была без усялякай сувязі з нафтай, газам, падатковым манеўрам і іншымі інтэграцыйнымі справамі. У сваім залішне бадзёрым маналогу пра тое, што «нам нічога не трэба», ён выдаў раптам крамлёўскаму партнёру думку, дзіўную да скрайнасці. «Праўда, і тут, за плотам, і мой дом – цёплы і ўтульны. Вы былі ў ім і бачылі. Таму, можна сказаць, я ў сваім доме».

Не, гэта не старэчая няпамятлівасць. Гэта халодны разлік таго, хто інтуіцыйна адчувае небяспеку. Дваццаць пяць гадоў дыктатарскага стажу – гэта менавіта той тэрмін, калі перарывалася раптам кар'ера многіх да яго падобных. І хто ведае, што прынясе наступны год, калі выбары будуць неўнікнёныя. Быццам бы ўсё схоплена. Але менавіта ў такой сітуацыі ў выразны малюнак пралічанай і старанна прадуманай кампаніі можа ўклініцца прыкрая выпадковасць, збой у праграме. І спатрэбіцца тэрмінова вось такая хацінка, цёплая і ўтульная, у надзейным цені строга ахоўнага пуцінскага лецішча.

Дык ці не прасцей было б увогуле не рызыкаваць? І калі ўжо апынуўся воляю лёсаў паблізу гэтага дому, стаць раптам перад ягонай абслугай. І нават класічную фразу дарэчы было б з такой нагоды прыгадаць: «Я да вас прыйшоў навекі пасяліцца!»

Вось тады і самавар, Пуціным падораны, быў бы вельмі дарэчы.

Уладзімір Халіп, спецыяльна для Charter97.org

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]