Рэальны шанец расследаваць злачынствы рэжыму Лукашэнкі

Адказныя за пытанне палітычных знікненняў у Беларусі нікуды не схаваюцца.

Лідар грамадзянскай кампаніі «Еўрапейская Беларусь» Андрэй Саннікаў пракаментаваў Charter97.org сенсацыйныя прызнанні экс-байца СОБРу Юрыя Гараўскага, які заявіў "Нямецкай хвалі", што 20 гадоў таму ён удзельнічаў у выкраданнях і забойствах беларускіх апазіцыянераў - апанентаў Лукашэнкі.

- Што новага дадаюць да пытання расследавання палітычных выкраданняў і забойстваў у Беларусі сведанні экс-байца СОБРу «Нямецкай хвалі»?

- Крыху дзіўна чуць пра тое, што ў гэтай справе перш за ўсё шукаюць нешта новае і ацэньваюць прызнанні Гараўскага з гэтага пункту гледжання. Не гэта галоўнае.

Галоўнае - тое, што ў сувязі з гэтымі прызнаннямі зноў паднятая тэма палітычных знікненняў у Беларусі, якая вельмі важная, і якую ўлады спрабуюць усяляк замаўчаць.

Новым ж з'яўляецца тое, што з'явіўся жывы сведка гэтых забойстваў, сведчанні якога адпавядаюць таму, што мы ўжо ведаем. Дзякуючы гэтаму грамадству зноў абмяркоўвае гэтыя злачынствы, пра якія нельга забываць, пакуль не пройдзе незалежнае расследаванне, пакуль мы не даведаемся ўсю праўду.

- Чым можа павярнуцца для вінаватых у знікненнях людзей з'яўленне жывога сведкі, які знаходзіцца па-за Беларуссю і даў сведчанні замежнаму выданню?

- Хачу нагадаць, што яшчэ ў 2010 годзе лідары апазіцыі звярталіся ў Раду Бяспекі ААН з просьбай распачаць міжнароднае расследаванне паводле спраў аб знікненні апанентаў беларускага рэжыму. Мы тады асабліва не разлічвалі, што такае пастанова будзе прынятая: міжнароднае расследаванне можа праводзіцца пад эгідай Рады Бяспекі, а там дзве краіны, Кітай і Расея, якія з'яўляюцца сталымі чальцамі Рады бяспекі, увесь час накладваюць вета і блакуюць пытанні, звязаныя з парушэннямі правоў чалавека. Тым не менш, нашы матэрыялы ўдалося прадставіць ва ўсе амбасады, у тым ліку расейскую і кітайскую. У Радзе Бяспекі з падачы дэлегацыі ЗША адбылося абмеркаванне гэтага пытання. І хоць пастанова, чакана, не была прынятая, гэта звярнула ўвагу міжнароднай грамадскасці да гэтых злачынстваў.

Цяпер еўрапейскае правасуддзе, калі яно зацікавіцца, атрымала цудоўны шанец пачаць незалежнае расследаванне палітычных знікненняў у Беларусі. І тое, што былы баец СОБРу просіць прытулак, акурат і з'яўляецца падставай, каб Еўропа занялася гэтым пытаннем і перагледзела сваё стаўленне да злачынных рэжымаў наогул, у тым ліку і рэжыму Лукашэнкі.

- Ці ёсць шанец, што незалежнае міжнароднае расследаванне не абмяжуецца толькі выканаўцамі злачынстваў, але непасрэдна зоймецца і іх заказчыкам?

- Гэтая сітуацыя цікавая акурат тым, што мы больш ведаем і можам меркаваць аб тым, хто заказчыкі, чым пра тое, хто выканаўца. Таму што пра выканаўцаў акурат і ўкідваюцца супярэчлівыя версіі.

Я думаю, што ў гэтым пытанні ёсць вельмі сур'ёзныя падставы для міжнароднага расследавання. Гаворка ідзе пра даклад Хрыстаса Пургурыдэса Радзе Еўропы і пастанове Рады Еўропы, якую гэты даклад зацвердзіў. Тады была праведзена вельмі сур'ёзная юрыдычная праца, і ў фільме «Нямецкай хвалі» Пургурыдэс кажа пра тое, што след вядзе на самы верх. І падкрэслівае, што пад «самым верхам», ён мае на ўвазе Лукашэнку.

Можна казаць усё што хочаце, але ёсць даклад, у якім названыя прозвішчы, у тым ліку прозвішча меркаванага заказчыка, і ёсць цалкам выразныя абставіны: палітычныя знікненні адбыліся ў той момант, калі ўжо існаваў рэжым Лукашэнкі, гэта значыць, калі ўжо была парушаная Канстытуцыя, узурпаваная ўлада, знішчаны прынцып падзелу ўладаў і адсутнічалі як незалежнае следства, так і незалежны суд.

Прозвішчы могуць быць дададзеныя, але факты бясспрэчныя: гэта пытанне палітычных знікненняў, якія адбыліся падчас незаконнай змены палітычнай сістэмы ў Беларусі, якая прывяла да стварэння дыктатуры.

- Ці можна казаць пра тое, што апошнія падзеі - спачатку фільм NEXTA аб злачынствах Лукашэнкі, цяпер сенсацыйныя прызнанні аднаго з выканаўцаў гэтых злачынстваў - выбіваюць глебу з-пад ног дыктатара і даюць пэўны сігнал беларусам пра патрэбу змены такой улады?

- Пад дыктатарам наогул няма ніякай легальнай глебы - працягваецца сілавое ўтрыманне ўлады. А законныя правы ў беларусаў былі заўсёды: яны замацаваны ў Сусветнай дэкларацыі правоў чалавека і міжнародных пактах, якія падпісаны Беларуссю і ў якіх выразна паказана, што кожны народ мае права выбіраць свой урад. Там замацаваны правы грамадзян і правы народа - і нідзе не ідзе гаворка аб правах дыктатараў.

Грамадзяне маюць права мяняць свой урад, маюць права на мірныя акцыі пратэсту, як і права на свабоду слова - усе гэтыя правы ёсць у грамадзян. Дыктатура гэтыя правы груба топча, гэта значыць чыніць злачынства. Таму і ўлада сёння ў Беларусі - злачынная.

Нават незалежна ад таго, на колькі адсоткаў будзе праўдзівая інфармацыя Юрыя Гараўскага, яго сведчанні толькі пацвярджаюць той факт, што адказныя за злачынствы нікуды не схаваюцца. Народ проста не дазволіць закрыць гэтыя справы.

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]