Сысці ў барханы і не вярнуцца

Звычайная доля тых, хто сыходзіць.

Знік правадыр. Раптоўна, чаго ніяк не чакалі. У апошні дзень кастрычніка ён яшчэ вызіраў, спрабуючы нешта важнае сказаць, з усіх тэлевізараў, смартфонаў і нават прасаў. А потым знік. Быццам самалёт, страчаны радарам. І толькі праз дзень краіну абляцела шакавальная вестка: нічога не здарылася, ён паляцеў у пэўным кірунку - у Арабскія Аб'яднаныя Эміраты.

І зноў - цішыня. Амаль на ўвесь тыдзень. І якая шыкоўная гэтая цішыня! Правадыр і краіна адпачывалі адзін ад аднаго. Вось так бы і надалей захоўваць гэты дзіўны статус і не выдумляць нягеглыя казкі пра нейкія быццам бы прэзідэнцкія выбары.

Але цудаў не бывае. У канцы гэтага дзіўнага тыдня з'явіліся ў інфармацыйнай прасторы нейкія фатаграфіі, а ў дадатак яшчэ і ролік. Сюжэт немудрагелісты, але надзвычай актуальны: правадыр каментаваў свае падарункі наследнага прынца. Вось прысмакі, а вось і слуцкі пояс - копія, вядома. Так падпяразваліся калісьці багатыя людзі. Апошняе ўдакладненне, паводле задумы сарамлівага госця, наследнага прынца павінна было асабліва ўзрадаваць.

Аднак дарма драздоўская абслуга так старанна засакрэціла гэты немудрагелісты ваяж. Інфармацыйны вакуум імгненна выклікаў мноства пытанняў і яшчэ больш здагадак. Дзеля чаго так раптоўна, пасля цяжкіх паездак у Казахстан і іншыя краі, ды яшчэ напярэдадні візіту ў Аўстрыю, ён раптам сарваўся з месца і панёсся да шэйха? Спробы прадставіць гэта ўсё нейкім раптоўным прарывам у дачыненнях з далёкім ва ўсіх сэнсах аб'яднаннем эміратаў былі неабдуманымі і непераканаўчымі да крайнасці.

За мінулы год тавараабарачэнне з ААЭ склала 72 мільёны даляраў. Толькі і ўсяго. Вялікі прарыў, калі ўлічыць, што намеснік туды ганяе персанальны самалёт ужо дзявяты раз. І сустракаецца ўсё з тым жа вузкім колам шэйхаў. Вось і цяпер усё тая ж тройца. Наследны прынц, прэм'ер-міністр і дарадца ў нацыянальнай бяспецы. Ніхто ні з кім не перасякаецца. У кожнага свае інтарэсы. З аўдыенцыямі не спяшаюцца. Даюць магчымасць госцю заняцца асабістымі справамі.

Ніхто перамовамі яго не турбаваў. Жорсткай праграмы не навязваў. Можна было як мае быць адпачыць. І нават палячыцца. Ці проста пабадзяцца па беразе затокі. Рвануць у пустыню і надоўга згубіцца дзе-небудзь у барханах. Зразумела, канфідэнцыйна. Таму і асвятляць такі мудрагелісты візіт было цяжка і нават непажадана. Традыцыі Усходу тут не пры чым. Проста ў гэтых людзей даўно склаліся асаблівыя бізнэс дачыненні. Занадта асабістыя, каб быць публічнымі.

Але вось таямнічы візіт «беларускай дэлегацыі» закончаны і на афіцыйным сайце ўжо вісіць справаздача пра гэтае падарожжа да далёкіх берагоў. Кожны можа прачытаць і узрушыцца, якія перспектывы для нашай краіны адкрываюць высокія гутаркі з кожным з трох шэйхаў. «Падчас сустрэчы абмяркоўваўся ход рэалізацыі дамоўленасцяў, дасягнутых пасля нядаўняга візіту наследнага прынца ў Беларусь, вызначаны далейшыя крокі для іх выканання».

Скупа. Строга. І ні слова пра тое, што прынц прыязджаў на свае паляўнічыя ўгоддзі ў Лагойскім раёне. Але ж гэта сутнасці не мяняе. Цалкам магчыма, нейкія перамовы былі. І «далейшыя крокі рабілі». Велізарны надзел зямлі паміж вуліцай Янкі Купалы і Свіслаччу ўжо даўно перададзены арабам. Зачынена і раскіданая лякарня, якая стаяла там некалі. Зруйнаваны выставачны комплекс. Высечаныя дрэвы. Экскаватары капаюць гіганцкі катлаван. Там будзе неўзабаве вялікі прыбытковы дом, які належыць шэйху. Надзвычайны вынік супрацоўніцтва тутэйшай улады з Эміраты.

Але зразумела, гэта не нейкая цёмная ўгода, а цалкам рэальны клопат тутэйшай улады пра росквіт народа. Чытаем далей афіцыйны дакумент аб выніках дзесяцідзённага візіту ў ААЭ і перамовы з наследным прынцам. «Бакі абмеркавалі ўзаемадзеянне ў сельскай гаспадарцы, прамысловасці, банкаўскім справе, лагістыцы, гуманітарнай сферы. Асобная ўвага нададзеная супрацоўніцтву ў галіне спорту». Надзвычайны маштаб праблем. Неймаверная шырата ахопу рэалій нашага жыцця. Так незнаёмыя адзін аднаму людзі, увайшоўшы ў тралейбус на выпадковым прыпынку, слова за слова, раптам пачынаюць горача абмяркоўваць шырокае кола праблем, якое амаль супадае з выкладзенай старанна справаздачай пра візіт.

Аднак выпадковыя суразмоўцы сыдуць на сваіх прыпынках і пра ўсё забудуць. А вось правадыр і ягоныя партнёры на далёкім беразе будуць упарта праводзіць свае ідэі ў жыццё. Яшчэ да заканчэння візіту ў інфармацыйнай прасторы праслізнула скупая навіна аб тым, што арабскім забудоўшчыкам адыдзе яшчэ адзін надзел у межах горада - вышэй па цячэнні Свіслачы. Месца фантастычнае. Зялёныя пагоркі. Хваёвы лес непадалёку. Гультаяватыя хвалі абмываюць бераг. Зручныя камунікацыі.

Менавіта там мерацца ўзвесці міжнародны фінансавы цэнтр. А калі гэта ганарлівае вызначэнне новага аб'екта перавесці ў прозу, то гэта будзе яшчэ адзін прыбытковы дом усё таго ж прынца. Сітуацыя простая і празаічна. У Эміратах з грашыма асаблівых праблем няма. А заезджы госць прапаноўвае выгадную ўгоду. Звычайны рынак.

Потым людзі будуць здзіўляцца: чаму такім пачварным становіцца наш горад? Ды таму што вертыкальныя карабейнікі распрадаюць яго направа і налева. Але дзеля справядлівасці варта заўважыць, што не толькі панурыя ўгоды пераважалі ў кароткатэрміновых праграмах сустрэч правадыра з ягонымі даўнімі партнёрамі. Шэйх Тахнун бен Заід аль-Нахаян, дарадца ў нацыянальнай бяспецы ААЭ, надумаў чамусьці пазнаёміць госця з распрацоўкамі ў галіне штучнага інтэлекту. І нават намякнуў празрыста на магчымасці супрацоўніцтва. Правадыр такой шчырасцю быў вельмі ўсхваляваны. Якія раптам адкрыліся перспектывы!

Не, правадыр не знік. Ён проста быў у палёце - у сне і на яве. І ўсё склалася на здзіўленне ўдала. Абу-Дабі і Вена. Усход і Захад у адным флаконе. Амаль паўмесяца волі ад прыдворнай мітусні і ўсякіх іншых сварак. Добрая задума. Атрымалася без шуму ўцячы. І захаваць рэжым блаславёнай цішыні.

Усё так. Але справа яшчэ ў тым, што за ўсе гэтыя доўгія дні пра яго ў краіне наўрад ці хтосьці ўспомніў. Міф пра незаменнасць ужо даўно забыты і наўрад ці адродзіцца. І нават самыя блізкія паплечнікі пачалі патроху сумнявацца, а ці патрэбна наогул такая пасада? Няма ў гэтых крамольных думках нічога асаблівага або надзвычайнага.

Звычайная доля тых, хто сыходзіць.

Уладзімір Халіп, спецыяльна для Charter97.org

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]