Народныя прыкметы і павер'і на Стары Новы год

Вечар 13 і 14 студзеня ўважаўся з даўняга часу за асаблівы: усё, што ні загадаеш – збудзецца.

У ноч з 13 на 14 студзеня беларусы адзначаюць Новы год, названы Старым, праз пераход з юліянскага на Грыгарыянскі каляндар. Таксама нашы продкі ў гэтыя дні святкавалі дзень маланкі (13 студзеня) і Дзень Святога Васіля (14 студзеня), калі прынята гуляць і гадаць. Гэтыя дні ўважаюцца за асаблівыя: усё загаданае спраўджваецца, а кожная дэталь мае значэнне і можа паўплываць тым ці іншым чынам на ўвесь год. За стагоддзі богабаязныя і ўважлівыя да дэталяў продкі (ужо вельмі нялёгкае было іх жыццё) выявілі цэлы шэраг павер'яў і прыкмет і выпрацавалі мноства звычак, каб правесці год добра, багата, шчасліва і ў згодзе. І ў першую чаргу ўвечары за адной святочнай вячэрай павінна сабрацца ўся сям'я, папрасіць адзін у аднаго прабачэння і загадаць шчасце і дастатак у новым годзе.

Таксама ў гэтыя дні прынята шчадраваць - увечары 13 студзеня. Шчадруюць толькі дзяўчынкі і дзяўчаты. І засяваць - раніцай, 14 студзеня. Засяваюць толькі хлопчыкі, юнакі і мужчыны.

«HB» сабраў усе магчымыя прыкметы і вераванні, актуальныя ў гэтыя святочныя дні. Верыць у іх ці не - асабістая справа кожнага. Выканаць некаторыя з іх наогул нічога не варта, а прачытанне іншых дазволіць спрагназаваць год. Як гаворыцца, папярэджаны – значыць, узброены.

Аб святочным стале

Багаты стол абяцае дастатак у доме цягам усяго года. Чым больш разнастайнай і сытнай будзе куцця, тым багацейшым абяцае быць год, таму шчодра сыпце ў яе розныя арэхі, разынкі, халву, мёд і іншыя сушаныя або вяленыя садавіну і ягады. Зерне - гэта жыццё, мёд - дабрабыт і здароўе, мак - дастатак у доме.

Стравы са свініны – да шчодрага ўраджаю і пладавітасці жывёлы.

Страва з зайца – да поспеху ў справах.

Страва з пеўня - да лёгкасці ў прыняцці пастаноў.

Агульныя прыкметы

Зайсці 13 студзеня ў госці да суседзяў (сяброў) – правесці год у міры і згодзе.

Першы госць у доме хлопец з заможнай сям'і - да поспеху. Таму хлопчыкі, юнакі і мужчыны даўней адпраўляліся на досвітку засяваць збожжам: хросных, родных, блізкіх, сяброў.

Першы госць у доме жанчына, састарэлая жанчына, удава або нездаровы чалавек - дрэнная прыкмета. У даўніну жанчыны ў гэты дзень устрымліваліся ад паходаў у госці.

Надзець новую вопратку на Стары Новы год - год будзе ўдалым.

Ціхая і яснае надвор'е – да шчаснага года.

Яркае сонца – да ўдалага года.

Як праведзяце 14 студзеня (першы дзень Старога Новага года) – такім і будзе ўвесь год.

Узяць у пазыку ў стары Новы год - цэлы год быць завінавачаным.

Вынесці смецце з дому - вынесці з хаты шчасце.

Даць грошай засявальшчыкам - аддаць ім уласны дабрабыт. Лепш надарыць іх цукеркамі, пірагамі, садавіной і іншымі прысмакамі.

Пералічваць у гэты дзень дробязь - увесь год праліваць слёзы.

Пра ўраджай

Яснае і зорнае неба ўначы - да ўраджаю ягад.

Лёгкі мароз і іней - да ўраджайнага года.

Іней на дрэвах - да багатага медазбору.

Лёгкі мяккі снег - да добрага ўраджаю.

Цёплае надвор'е – да дажджлівага цёплага лета.

Яркае сонца - да ўраджаю садавіны і ягад.

Галалёд - да ўраджаю пладоў і гародніны.

Вецер з поўдня - год будзе гарачым і шчасным.

Вецер з захаду - да багацця малака і рыбы.

Вецер з усходу - да ўраджаю садавіны. А каб быў добры ўраджай яблыкаў, трэба апоўначы стрэсці снег з яблынь.