Расейскія кампаніі пачалі масава банкруціцца

Што адбываецца?

Расею накрыла хваля карпаратыўных банкруцтваў: за першыя два месяцы 2024 года колькасць збанкрутавалых кампаній павялічылася амаль на 60% у параўнанні з мінулым годам.

У студзені банкрутамі прызналі 571 кампанію супраць 364 год таму, а ў лютым - 771 супраць 478, падлічыў «Коммерсант» з паведамленняў аб судовых актах у ЕФРСБ. Такім чынам, прырост за студзень 2024-га склаў блізу 57%, а за люты - 61%.

Да гэтага колькасць банкруцтваў няўхільна зніжалася: у 2021 годзе яна складала 10 306 выпадкаў, а ў 2023-м - 7400. Зніжэнню спрыяў як мараторый на банкруцтвы падчас пандэміі каранавіруса, так і санкцыйны мараторый у 2022 годзе.

"Нягледзячы на дыскусіі аб мэтазгоднасці ўвядзення ў 2022 годзе мараторыя, постфактум можна сцвярджаць, што шэрагу кампаній удалося падстроіцца пад новыя эканамічныя рэаліі і пераадолець складанасці", – кажа дарадца Orchards Вадзім Бародкін.

Паводле ягоных слоў, у 2023 годзе буйныя крэдыторы, нават "маючы законныя магчымасці дабівацца прымусовага спагнання і падаваць заявы аб банкруцтве буйных завінавачаных, нярэдка ішлі па іншым шляху, дамаўляючыся аб рэструктурызацыях".

Аднак у 2024-м рост колькасці банкруцтваў можа быць устойлівым — на гэта паказвае статыстыка з працэдур назірання. Такія працэдуры ўводзяцца судом пасля прызнання абгрунтаванай заявы аб неплацежаздольнасці юрыдычнай асобы ад самога завінавачанага або яго крэдытора. Назіранне доўжыцца ад пяці месяцаў і больш. Яно паказвае колькасць запускаў новых банкрутных працэсаў у карпаратыўнай сферы.

Паводле звестак Федэральнага рэсурсу, у 2023 годзе назіранне было ўведзена ў 7532 кампаніях - гэта на 44,1% вышэй за паказчык 2022 года (5225 юрыдычных асоб), калі дзейнічаў мараторый. У студзені гэтага года колькасць працэдур назірання вырасла на 3%, а ў лютым - на 3,2% год да года. У пераважнай большасці выпадкаў пасля завяршэння працэдуры назірання кампанію прызнаюць банкрутам і адкрываюць конкурсную вытворчасць.

Рост колькасці працэдур назірання ў Расеі звязаны з "эфектам нізкай базы з-за мараторыя", тлумачыць партнёр юрфірмы "Сотбі" Антон Краснікаў. Колькасць банкруцтваў юрыдычных асоб у краіне можа вярнуцца да "дапандэмійных паказчыкаў", паколькі мараторый з'яўляецца эфектыўнай мерай, але "не ў доўгатэрміновай перспектыве", удакладніў экспэрт.

Паводле ягоных слоў, досвед замежных юрысдыкцый паказвае, што па заканчэнні "перыяду астуджэння" колькасць банкруцтваў павялічваецца імкліва. "Так, за 2023 год у ЗША колькасць карпаратыўных банкруцтваў вырасла на 30%, у Нямеччыне - на 25%, у Францыі, Нідэрландах і Японіі - на 30%", - адзначыў Краснікаў.