Чым парадуе «баранавіцкі афшор» Лукашэнку?

Праект можа скончыцца раскрадваннем грошай.

Аляксандр Лукашэнка запатрабаваў развіваць Баранавічы на прыклад Воршы і чакае высокіх вынікаў ужо праз год. Ці выканаюць чыноўнікі пастаўленую задачу?

Ужо пасля візіту дыктатара паведамілі, што распрацаваны і рэалізуецца комплексны план развіцця Баранавічаў да 2020 года. Старшыня савета рэспублікі Міхаіл Мясніковіч заявіў, што «Баранавічы сапраўды могуць стаць візітоўкай Берасцейскай вобласці».

У другім паўгоддзі Лукашэнка паабяцаў вярнуцца ў горад пасля маштабнай праверкі прадпрыемстваў. Ці ўбачыць ён змены - у матэрыяле udf.by.

Мясцовыя жыхары: «Сітуацыя на заводах сумная»

У 180-тысячных Баранавічах блізу двухсот прамысловых прадпрыемстваў. Траціна з іх стратныя, але яшчэ некалькі гадоў таму амаль палова была нерэнтабельнай. Сітуацыя на фабрыках і заводах адрозніваецца, але асноўная частка насельніцтва прадаўжае працаваць на буйных дзяржпрадпрыемствах, якія даўно знаходзяцца ў заняпадзе.

«У горадзе фактычна адно нармальнае буйное прадпрыемства - авіярамонтны завод. Ён працуе на замежжа, таму заробкі там на фоне астатніх прадпрыемстваў прыстойныя. Сітуацыя на іншых дзяржаўных заводах сумная, яны даўно састарэлі. Некалі знакаміты «Атлант» (філіял менскага) руйнуецца, людзі з яго ледзь не бягуць», - распавяла крыніца, знаёмая з сітуацыяй у прамысловасці горада.

Адзін з паказальных прыкладаў - гігант савецкай прамысловасці БВБА (Баранавіцкае вытворчае баваўнянае аб'яднанне), дзе засталося працаваць пару тысяч чалавек. Нягледзячы на шматгадовую падтрымку і некалькі візітаў Аляксандра Лукашэнкі, прадпрыемства не ў стане працаваць з прыбыткам.

«І ў Воршы, і ў Баранавічах мы ўбачым аднолькавы пшык»

Эканаміст Леў Марголін не думае, што ўсяго за год сітуацыю ў Баранавічах можна кардынальна палепшыць.

«Досвед Воршы паказвае, што заяўленыя тэрміны пераносяцца, на адрас чыноўнікаў гучаць пагрозы, але вялікіх зрухаў пасля гэтага не адбываецца. Я сумняваюся, што ў Баранавічах нешта будзе не так, як з Воршай або з іншымі беларускімі гарадамі», - сказаў Леў Марголін.

Некалькі месяцаў таму беларускі дыктатар падпісаў указ, згодна з якім фінансавае забеспячэнне развіцця Аршанскага рэгіёна да 2023 можа скласці 2,4 мільярда рублёў. Акрамя таго, улады ўвялі там асаблівае падаткаабкладанне, праз што сталі казаць пра «аршанскі афшор». Ці паўтораць чыноўнікі гэтыя захады ў дачыненні да Баранавічаў?

«Цалкам можа быць, што гэты эксперымент паўтораць. Але думаю, у выніку і ў Воршы, і ў Баранавічах мы ўбачым аднолькавы пшык. Я ўжо казаў пра тое, што ільготны рэжым падаткаабкладання для рэгіёну - добра, але трэба, каб туды цяклі інвестыцыі. Прычым прыватныя. Калі інвестыцыі з дзяржбюджэту, яны не эфектыўныя. Усё можа скончыцца проста раскрадваннем грошай», - мяркуе Леў Марголін.

Дыктатар даручыў да 1 верасня 2020 года выйсці на сярэдні заробак у Баранавіцкім рэгіёне на тысячу рублёў. У студзені ў раёне ён складаў блізу Br770, у горадзе - Br850. Ці рэальна за год падняць сярэдні заробак на 200 рублёў?

«Я мяркую - нерэальна. Кіраўнік дзяржавы можа ў загадным парадку падняць заробак бюджэтнікам. І тое, абурацца іншыя бюджэтнікі: чаму ў Баранавічах падымаюць, а ў нас - не? Астатнія не залежаць ад волі кіраўніка дзяржавы. Калі эканоміка не развіваецца - не будзе рэальнага падвышэння заробку», - адзначыў Леў Марголін.

Кіраўнік аналітычнага цэнтра «Стратэгія» Леанід Заіка ў каментары задачы па падвышэнню заробкаў у рэгіёне назваў глупствам.

«Летась у Беларусі заробак паднялі больш, чым на 10%, а ВУП вырас на 3%. Іншымі словамі пірог выпеклі на 3% большы, а лыжак раздалі на 10% больш. Хіба гэта можа скончыцца чым-небудзь добрым?», - адзначыў Леанід Заіка.

Кіраўнік аналітычнага цэнтра «Стратэгія» не верыць, што праз год сітуацыя ў Баранавічах прыкметна зменіцца да лепшага.

«Нешта зменіцца, калі толькі змяніць прэзідэнта і прэм'ер-міністра. Інакш нічога не атрымаецца. Я ўжо 25 гадоў чую гэтыя заклікі і абяцанні, адно і тое ж, але нічога не мяняецца. Аддайце рэгіён ініцыятыўным людзям, не перашкаджайце ім, яны ўсё самі зробяць», - сказаў Леанід Заіка.

Не верыць у інтэнсіўнае развіццё Баранавічаў і Леў Марголін.

«Нават у ручным рэжыме ашчаслівіць асобна ўзяты буйны горад досыць складана. А калі гэтых гарадоў становіцца два-тры-пяць... Трэба рабіць стаўку не на тое, каб падняць асобны горад ці рэгіён, а на рэформы ў эканоміцы. Але паколькі іх няма, то, на мой погляд, няма падстаў і для прыкметных паляпшэнняў у Баранавічах. Зробленыя ўладамі заявы - танны папулізм, які не мае нічога агульнага з рэальным становішчам спраў», - падкрэсліў эканаміст.