Валер Карбалевіч: Лукашэнка пераходзіць да рэжыму эканоміі на ўсім

Беларусі давядзецца жыць без значнай часткі расейскіх субсідый.

Што трэба Расеі, і як беларускі дыктатар будзе выкручвацца ў варунках сур'ёзных страт ад падатковага манеўру ў РФ - хітраспляценне няпростых стасункаў «саюзнікаў» выданню «Заўтра тваёй краіны» каментуе палітолаг Валер Карбалевіч.

- Чаго хоча Расея?

- Лаўроў удакладніў, што Расея мае на ўвазе пад ідэяй інтэграцыі ў рамках саюзнай дзяржавы. Паводле ягоных слоў, гаворка не ідзе аб стварэнні дзяржаўных органаў - толькі пра эканамічную інтэграцыю, гэта значыць, аб пераходзе дзвюх дзяржаў на адзіную валюту, адзіная грашова-крэдытная палітыка, адзіная фінансавая, падатковая палітыка.

Інакш кажучы, Расея намагае, каб Беларусь перайшла на расейскі рубель. І гэта азначае, што Беларусь не зможа праводзіць сваю макраэканамічную, крэдытна-грашовую палітыку, гэта значыць, пазбаўляецца вельмі важных элементаў дзяржаўнага суверэнітэту. З эканамічнага пункту гледжання, яна нічым не будзе адрознівацца ад усялякай расейскай губерні. Ці будзе за гэтым далейшае аб'яднанне дзвюх дзяржаў, незразумела, але гэта ўжо і не важна. Цалкам магчыма, што пасля гэтага Беларусь застанецца незалежнай, будзе мець усе незалежныя інстытуты, але без магчымасці праводзіць уласную макраэканамічную палітыку. Гэта галоўнае.

Ці пагадзіцца Менск на прапановы Лаўрова?

- Калі шмат гадоў назад абмяркоўвалася пытанне аб увядзенні адзінай валюты, Лукашэнка намагаў на існаванні двух эмісійных цэнтраў. Гэта быў спосаб уцячы ад аб'яднання грашовых сістэм. Бо пазбавіцца сваіх грошай, макраэканамічнай палітыкі - гэта ўпусціць велізарны кавалак улады. І тады, як Лукашэнка казаў, давядзецца ездзіць па заробак у Маскву.

Беларусь дагэтуль не ўступіла ў Сусветную гандлёвую арганізацыю. Чаму? Таму што сяброўства ў СГА прадугледжвае пэўныя абмежаванні ў эканамічнай палітыцы. А тут прапануюць наогул пазбавіцца сваіх грошай. Лукашэнка на гэта не пойдзе.

- Да чаго варта рыхтавацца Беларусі?

- Першы крок Расеі - адмова ад нафтавага гранта, ад кампенсацыі падатковага манеўру. Але гэтым справа не абмяжуецца. Напярэдадні Новага года расейскі пасол Бабіч у інтэрв'ю ТАСС сказаў, што ў наступным годзе можа ўзнікнуць пытанне аб коштах на газ. На 2019 год пытанне як бы ўрэгуляваныя, а на 2020 год - адкрытае. Гэта значыць, Расея можа пайсці на падвышэнне кошту газу, значыць, вагары ціску ў Расеі ёсць. Беларусь можа пазбавіцца вялікага кавалка расейскай эканамічнай падтрымкі з усімі адсюль наступствамі. Па-першае, гэта азначае пераход да рэжыму эканоміі ва ўсім.

Я думаю, Лукашэнка разлічвае ўцягнуць расейскі бок у перагаворнае балота: давайце гаварыць на тэму інтэграцыі. Год, два. І адначасова Расея пачне кампенсацыі за падатковы манеўр. Гэта значыць, грошы будуць ісці, і перамовы пра саюзную дзяржаву будуць ісці, але могуць ні да чаго не прывесці. Думаю, менавіта такая тактыка на расейскім кірунку ўзятая на ўзбраенне Лукашэнкі. Але я не думаю, што яна спрацуе, наўрад ці такім чынам атрымаецца ўвесці ў зман расейцаў.

- Калі высокапастаўленыя расейскія чыноўнікі давалі зразумець, што ніякіх кампенсацый не будзе, то ці варта на іх разлічваць наогул?

- Яны кажуць, што кампенсацыя можа быць, калі Беларусь пойдзе на тыя прапановы і патрабаванні, пра якія выказаўся Лаўроў (гл.вышэй). Толькі на такіх умовах. А паколькі Беларусь не хоча на гэта ісці, то, хутчэй за ўсё, і кампенсацыі не будзе.

- І што ў сухім астатку?

- Беларусі давядзецца жыць без значнай часткі расейскіх субсідый.