Шматдзетная маці: Няма за што адзяваць дзяцей - на працу не бяруць нікуды

Таццяна Пракапенка з-пад Петрыкава з трыма дзецьмі жыве на пенсію $80.

У рэдакцыю kp.by патэлефанавала Таццяна Пракапенка з вёскі Мышанка Петрыкаўскага раёна. Яна не плакала ў слухаўку, не была ўсхваляванай. Перажыты адчай прывёў да таго, што Таццяна ўжо амаль страціла надзею. - Проста наважыла патэлефанаваць на ўсялякі выпадак, бо за попыт не б'юць у нос. А раптам чымсьці дапаможаце, - патлумачыла жанчына.

Ёй 42 гады, Таццяна выхавала траіх дзяцей. На працы шмат гадоў была ўдарніцай, атрымлівала добры заробак з прэміямі. І раптам у адзін момант апынулася за парогам галечы.

- Я працавала аператарам свінакомплексу, глядзела парасят на адкорме, каб у іх была добрая вага. У мінулым верасні мне зрабілі УГД і сказалі, што ў мяне рак маткі. У лістападзе зрабілі аперацыю. Наступных паўгода праходзіла апрамяненне і хіміятэрапію. Калі ў сакавіку лячэнне скончылася, лекары ў Петрыкаве параілі падаць на групу. Маўляў, да заробку будзе лішняя капейчына. Але не патлумачылі, што пасля гэтага могуць быць абмежаванні і я пазбаўлюся працы. Я не такая, што ўсё павінна ведаць, ніколі не займалася медыцынскімі пытаннямі, - распавядае Таццяна.

Дзякуючы добрай працы, заробак у яе быў на ўзроўні.

- Але муж летась наогул не працаваў, таму ўсю сям'ю цягнула на сабе. Цяпер муж таксама перабіваецца заробкамі ў Расеі і толькі часам дасылае трохі грошай, - прадаўжае Таццяна. - Калі адляжала ў лякарні, выйшла на працу. Спачатку мяне паставілі ветфельчарам, перавялі на лёгкую працу. З парадамі лекараў пагадзілася, падумала, што будзем і далей жыць на мой заробак, а пенсію буду пералічваць старэйшай дачцэ, якая вучыцца ва ўніверсітэце ў Баранавічах.

Але вось з МРЭК на працу прыходзіць ліст, у якім гаворыцца, што Таццяне з яе трэцяй групай інваліднасці нельга працаваць у шкодных умовах.

- 15 красавіка я атрымала групу, а 15 траўня мяне звольнілі паводле стану здароўя. З тых часоў не працую. Жыву на пенсію 160 рублёў. Пасля заробку гэта велізарны шок. А дзяцей трэба карміць, аплачваць падручнікі, набываць адзенне, плаціць за кватэру і за крэдыты. Калі я добра зарабляла, брала крэдыт на рамонт у доме і на куплю залатога ланцужка старэйшай даччэ да дня нараджэння. На МРЭК мне таксама не казалі пра гэтыя абмежаванні. Проста па-чалавечы папярэдзілі б. Дурніца я, што ніколі ў гэтыя справы не ўнікала. Калі б мне сказалі пра гэта, я ўстала і пайшла б, і не патрэбная мне ніякая група, - бядуе жанчына.

Перад пачаткам навучальнага года ўзнікла пытанне пра аплату падручнікаў дзецям:

- Прасіла дазволіць не плаціць - адмовілі. Заплаціла палову, другую трэба аддаць з найбліжэйшай пенсіі. Так і жыву, уся ў пазыках. Сястра і сябар далі па сто рублёў, старэйшая дачка ў жніўні працавала ў дзіцячым лагеры і свой заробак аддала мне, дапамагла малодшых апрануць. Бульбы накапала, памідоры, агуркі, яблыкі - так і жывем. Пра вопратку дзецям, вядома, і гаворкі не ідзе. Выбачайце за падрабязнасці, але мне нават ніжнюю бялізну няма за што купіць.

Таццяна шукала увесь гэты час, дамагалася ўсякай працы - бескарысна. Спрабавала ўладкавацца на прахадную ў гаспадарку. Выявілася, што там таксама шкодныя ўмовы працы праз тое, што адбываецца дэзінфекцыя супраць свіной чумы.

Жанчына ўжо гатовая на ўсё:

- Дамагалася, каб групу перарабілі - адмовілі. Зразумела, што трэба шукаць іншую працу. Быў варыянт уладкавацца ў дзіцячы садок, пайшла да старшыні нашага сельсавета, патлумачыла сваю сітуацыю. На жаль, ніяк яна не дапамагла. Паехала ў райвыканкам, напісала заяву, каб мяне хоць кудысьці ўладкавалі на працу. Там паціснулі плячыма і сказалі, што пакуль не могуць нічым дапамагчы. Яшчэ ў нас у Мышанцы ёсць Дом культуры, дзе я магла б уладкавацца прыбіральшчыцай, але на гэтых месцах працуюць пенсіянеры, якім таксама жыць трэба - не буду ж я іх выганяць! Працавала б на стаўцы, атрымлівала б 270 рублёў - хоць нешта.

Ездзіла Таццяна і ў Петрыкаў, і ў суседнія Калінкавічы - уладкоўвацца на сырзавод. Таксама адмовілі:

- Нават у Менск ездзіла, там ёсць нейкая фірма, якая дапамагае шукаць працу, - мне хоць бы неафіцыйную, хоць вахтамі. Аддала там 80 рублёў за паслугу і дагэтуль чакаю - ні адказу, ні прывітання. Я вылечылася, я спадзяюся, што яшчэ пражыву, колькі мне адмерана. Адчуваю сябе абсалютна здаровай, апошнія аналізы паказалі, што мне можна хоць у космас ляцець...

Вядома, Таццяне хацелася б вярнуцца назад на сваё прадпрыемства, атрымліваць добры заробак:

- І на прыбіральшчыцу я згодная. Але наогул я не разумею, навошта гэтыя групы даюць, калі потым нікуды на працу не ўладкавацца?..

«На свінакомплексе сапраўды ўся праца шкодная»

Старшыня Мышанскага сельсавета Ірына Баяшэнка пацвердзіла, што прыдатнай працы для Таццяны ў вёсцы няма:

- Наш аграгарадок маленькі, куды можна ўладкавацца - дык гэта на свінакомплекс, дзе Таццяна Васільеўна не можа прайсці медкамісію. Там сапраўды ўся праца са шкоднымі ўмовамі працы. Спрабавалі яе аформіць на працу па доглядзе за інвалідам першай групы, выявілася, таксама нельга, бо яна сама атрымлівае дапамогу па інваліднасці. У садку і Доме культуры вакансій пакуль няма.

МАТДАПАМОГА, ПАВОДЛЕ ЗАКОНА НЕ НАЗНАЧАЕЦЦА

Загадчыца сектара працы са зваротамі грамадзян Петрыкаўскага райвыканкама Вікторыя Жыліна кажа, што зварот Таццяны застаецца на кантролі:

- На нашай біржы ёсць вакансіі толькі на сельскагаспадарчых прадпрыемствах, але там усюды ўмовы шкодныя: праца з угнаеннямі, хімікатамі. Іншых варыянтаў няма. Але намеснік старшыні выканкама абяцаў, што мы разам сядзем, паглядзім, падумаем, што можна зрабіць. Ніхто жанчыну не кідае адну, мы яе не пакінем у бядзе. У дзіцячым садку ёсць тэхнічны персанал, які ўжо даўно на пенсіі. Але зноў жа, мы не маем права ўзяць і звольніць пенсіянерку - толькі пасля заканчэння яе кантракту. У райвыканкаме патлумачылі, што адрасную матэрыяльную дапамогу, каб купіць падручнікі, апрануць дзяцей, Таццяне даць таксама не могуць. Паводле закона, у разлік павінен брацца даход чалавека за мінулы год, а тады ў жанчыны быў добры заробак. Гэта значыць, са сваім цяперашнім прыбыткам Таццяна можа прэтэндаваць на адрасную дапамогу толькі налета.