Чаму ў ГЦ «Сталіца» масава зачыняюцца крамы

Што адбываецца ў найбуйнейшым гандлёвым цэнтры Менска?

«Сталіца» – першы вялікі гандлёвы цэнтр, які з'явіўся ў Беларусі. Калі ён адчыніўся, ад наведвальнікаў не было адбою, тут збіралася моладзь, па пакупкі прыязджалі іншагароднія. За апошнія некалькі гадоў у Менску вырасла з дзясятак гандлёвых цэнтраў, і «Сталіца» перастала карыстацца такой папулярнасцю ў менчукоў. А калі зайсці туды ў будні дзень увечары, можа здацца, што гандлёвы цэнтр «вымер» – крамы пераехалі, вітрыны спусцелі, а пакупнікі забыліся да яго дарогу. Tut.by высвятляў, што адбываецца ў найстарэйшым гандлёвым цэнтры Менска і як адміністрацыя развязвае пытанне з пустымі арэнднымі плошчамі.

Удзень, вядома, гандлёвы цэнтр не выглядае такім бязлюдным, але вялікая колькасць цёмных павільёнаў усё ж кідаецца ў вочы. Памяшканні, дзе раней былі крамы Mango, Mexx, Sister's, Savage і іншыя, цяпер чакаюць новых арандатараў. З гандлёвага цэнтра сышоў нават «Блакіт». Прадаўцы, што засталіся, тлумачаць гэта адсутнасцю пакупнікоў.

– Раней «Сталіца» была ўлюбёным месцам шопінгу ў многіх, тут тусавалася шмат моладзі. Цяпер, самі бачыце, у крамах лічаныя людзі, – апавядае прадавец адной з крамаў. – Гэта праз тое, што гандлёвых цэнтраў цяпер шмат. І навошта мне з раёна станцыі метро «Магілёўская» ехаць у цэнтр, калі там ёсць свой ГЦ з тымі самымі крамамі, што і ў «Сталіцы»? Там, акрамя крамаў, ёсць і забавы, і зручны фудкорт з ежай на любы кашалёк. А тут што? «Маэстра» і фастфуд, які цяпер на кожным кроку прадаюць. Толькі ля чыгуначнага вакзала 4 кропкі.

Дарэчы, пуста ў «Сталіцы» не толькі ў крамах, але і ў кавярнях. Яшчэ гадоў 5 таму ў тым жа «Маэстра» трэба было бегаць з падносам па ўсёй зале, каб знайсці месца. Цяпер свабодных месцаў сядай – не хачу.

Іншыя прадаўцы бачаць прычыну пустаты гандлёвага цэнтра ў адсутнасці рэкламы.

– Глядзіш «Фэйсбук», Інстаграм, там і ў «Замка», і ў «Галерэі Менск», і ў «Дана Мол» ёсць старонкі з прыгожымі фатаграфіямі, навінамі. А ў нас... Можа, толькі на сайце ГУПР згадка, – кажа прадавец. – Нідзе ніякай рэкламы. Толькі маленькая шыльдачка «Сталіца» ў метро. Калі нічога не зменіцца, гандлёвы цэнтр памрэ. Пасля таго як адчыніўся «Галілеа», усе ходзяць туды. Тут мае ролю нават тое, што гандлёвы цэнтр наш знаходзіцца пад зямлёй. На будынку «Галілеа» бачныя брэнды. Чалавек глядзіць, цікавіцца і ідзе туды. Тут нас не відаць. Я працую ў «Сталіцы» ўжо блізу васьмі гадоў. Калі шчыра, таксама баюся за сваю працу. Прадаўцы не спраўляюцца з арэндай. Не таму, што яна высокая, а таму што продажы не ідуць, пакупнікоў няма.

– Ну, гэта ж адзін з першых гандлёвых цэнтраў у Менску. Я сюды заходжу з адкрыцця. Праўда, апошні час радзей – многія крамы, дзе я набывала вопратку і абутак, з'ехалі, – апавядае жанчына, якая праходзіла міма. – Рэкламу «Сталіцы» я не бачыла, можа, проста не звяртаю ўвагі на такія рэчы. Люблю гэты гандлёвы цэнтр таму, што тут няма натоўпаў людзей.

Маладая пара, якую мы спынілі на ўваходзе ў «Сталіцу», сказала, што яны прыйшлі па каву.

– Па крамах тут не ходзім. Увогуле аддаем перавагу таму, каб за мяжой апранацца. У нас дорага і выбар не той, – адказалі хлопец з дзяўчынай. – У «Сталіцу» цяпер часам толькі заходзім.

– Калі я яшчэ жыла з бацькамі ў іншым горадзе, мне сяброўка-мянчанка апавядала пра «Сталіцу». Гэта быў першы гандлёвы цэнтр, усе сюды хадзілі, – кажа яшчэ адна наведвальніца гандлёвага цэнтра. – Цяпер неяк ён патух на фоне астатніх.

Адміністрацыя гандлёвага цэнтра і Галоўная ўправа спажывецкага рынку Менгарвыканкама кажуць, што некаторыя прадаўцы сапраўды з'язджаюць, але на іхняе месца прыходзяць новыя, таму сітуацыя з пустымі гандлёвымі плошчамі некрытычная.

– Прафіцыт (лішак. – заўвага. рэд.) гандлёвых плошчаў назіраецца не толькі ў нас, а ва ўсім Менску. Праблемы з гэтым ёсць і ў іншых гандлёвых цэнтраў. Арандатары мігруюць, – тлумачыць Максім Дрозд, першы намеснік кіраўніка ўправы эксплуатацыі гандлёвага цэнтра «Сталіца». – Гандлёвых цэнтраў ужо шмат. Ёсць яшчэ тыя, якія плануюць адкрыць.

Цяпер у «Сталіцы» пустуе блізу 17% арэндных плошчаў. Хтосьці з арандатараў пераехаў у іншыя ГЦ, хтосьці проста не адолеў арэнду.

– Вялікі адсотак памяшканняў з гэтых 17% – гэта менавіта тыя, у каго былі праблемы з аплатай арэнды. Таму яны вымушаныя былі з'ехаць. Аднак працэс пошуку новых арандатараў не спыняецца. У будучыні ў нас з'явіцца шмат новых крамаў. Мы вядзем перамовы з буйнымі расейскімі і беларускімі рытэйлерамі (кампаніямі, якія займаюцца раздробным гандлем. – заўвага. рэд.). Да прыкладу, у нас адчыняецца вялікая крама Аршанскага льнокамбіната, – кажа намеснік кіраўніка.

Паводле словаў Максіма Дразда, вялікая колькасць свабодных гандлёвых плошчаў не на руку ні арэндадаўцам, ні самім прадаўцам. «Няма такой колькасці рытэйлераў, каб запоўніць усе гандлёвыя цэнтры. Паўсюль ва ўсіх гандлёвых цэнтрах адны і тыя брэнды, што памяншае наведвальнасць гандлёвых цэнтраў».

– Трафік памяншаецца і за кошт таго, што ў аднаго і таго ж рытэйлера некалькі крамаў у Менску. Адпаведна трафік размываецца ва ўсім горадзе, – тлумачыць намеснік кіраўніка. – Трафік у нас у будні дзень парадку 20–25 тысячаў чалавек. У выходны – блізу 30 тысячаў. Калі наш гандлёвы цэнтр быў адзін у горадзе, у выхадны або святочны дзень да нас прыходзіла парадку 40–45 тысячаў чалавек. Але за апошні час плошча гандлёвых цэнтраў вырасла ў 6 разоў. Адчынілася вельмі шмат новых, і яны знаходзяцца недалёка ад нас.

Адчуванне, што ў гандлёвым цэнтры менш прадаўцоў і пакупнікоў, чым у іншых, узнікае ў тым ліку таму, што ён так спраектаваны. Усе крамы вітрыннага тыпу, і гэта таксама дае адчуванне пустаты.

– Калі зайсці ў «Галерэю Менск», або ў той жа «Галілеа», там пешаходная вуліца шырынёй 3 метры. Таму візуальна здаецца, што шмат людзей, – цесна праходзіць. А ў нас блізу 20 метраў. Падземны гандлёвы цэнтр мае вельмі шмат асаблівасцяў у частцы эксплуатацыі, пажарнай бяспекі. Шырокія праходы ў тым ліку. Тое, што можна зрабіць наверсе, не заўсёды можна рэалізаваць пад зямлёй, – патлумачыла адміністрацыя гандлёвага цэнтра. – У нас шмат вялікіх памяшканняў.

У «Сталіцы» былі запраектаваныя крамы на 300–700 квадратных метраў. Цяпер такіх ужо не праектуюць, аптымальны памер – 150 квадратных метраў. Гэта таксама ўскладняе пошукі арандатараў, не кожнаму патрэбныя вялікія плошчы. Ёсць і маленькія памяшканні, але яны занятыя. Перарабляць нешта не заўсёды ёсць магчымасць, праз тую ж пажарную бяспеку.

– Да прыкладу, некаторыя пытаюцца, чаму не прыбраць шкло – у нас крамы вітрыннага тыпу – і не паставіць сістэму антыкрадзяжу. Але рабіць гэтага нельга, усё шкло выконвае функцыю супрацьпажарнай заслоны. Пасля таго што адбылося з «Зімовай вішняй» у Кемераве, да бяспекі ў гандлёвых цэнтрах асабліва высокія патрабаванні.

Наконт рэкламы адміністрацыя гандлёвага цэнтра кажа, што яе дастаткова.

У нас таксама ёсць старонка ў Інстаграме і «Фэйсбуку», – адзначыў намеснік кіраўніка. – Мы там размяшчаем усе навіны, інфармацыю пра зніжкі. Акрамя таго, у нас ёсць сайт, дзе ёсць уся неабходная інфармацыя пра гандлёвы цэнтр. Мы ўвесь час праводзім дні зніжак, розныя мерапрыемствы, у тым ліку і спартовыя, што таксама прываблівае да нас пакупнікоў.