Як Нямеччына можа спыніць «Паўночны струмень-2»

Крытыкі будаўніцтва газаправода ўзмацнілі заклікі да ўрадаў краін ЕЗ і асабліва ФРГ спыніць праект.

Украіна, краіны Усходняй Еўропы і ўсё больш актыўна - ЗША. Крытыкі будаўніцтва газаправода «Паўночны струмень-2» па дне Балтыйскага мора з Расеі ў Нямеччыну да канца года ўзмацнілі заклікі да ўрадаў краін ЕЗ і асабліва ФРГ спыніць праект, піша «Нямецкая хваля».

Палата прадстаўнікоў Кангрэсу ЗША прыняла 11 снежня «ў асноўным сімвалічную», як адзначае агенцтва Bloomberg, рэзалюцыю. У ёй сказана, што праект знізіць еўрапейскую энэргабяспеку. Праз дзень рэзалюцыю з заклікам заблакаваць «Паўночны струмень-2» прыняў Еўрапарламент.

Пачакай, «Паўночны струмень-2»!

Да гэтага адміністрацыя Белага дома заяўляла, што вывучае магчымасць увядзення санкцый супраць еўрапейскіх удзельнікаў праекта. У самой Нямеччыне лістападаўскае супрацьстаянне Расеі і Украіны ў Керчанскай пратоцы на нейкі час вярнула тэму «Паўночнага струменю-2» у эфір тэле- і радыёстанцый і на старонкі газет - пра гэта сярод іншага казалі кандыдаты на пасаду новага кіраўніка кіроўнай партыі ХДС.

Дагэтуль пазіцыя ўрада Нямеччыны палягае ў тым, што праект - камерцыйны, а таму Берлін не ўмешваецца. Пры гэтым, калі меркаваць з заяваў палітыкаў і публікацый у СМІ, ствараецца ўражанне, што праект яшчэ можна спыніць, дастаткова прыняць такую пастанову. Ці так гэта насамрэч? Ці можа Нямеччына цяпер спыніць «Паўночны струмень-2», які ўжо актыўна будуецца - амаль усе дазволы атрыманыя, першыя сотні кіламетраў труб пракладзеныя, трацяцца мільярды еўраў.

Тры варыянты нямецкай газеты FAZ што да «Паўночнага струменю-2»

Як адзначае ў аналітычным каментары газета Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ), «у Нямеччыны няма права вета на будаўніцтва газаправода», спыніць яго складана, але варыянты ёсць. Адзін з іх - водгук выдадзенага ў пачатку 2018 года дазволу на будаўніцтва ў выключнай эканамічнай зоне Нямеччыны. Закон прадугледжвае такі варыянт з мэтай прадухілення або ліквідацыі «сур'ёзнай шкоды для агульнага дабра», адзначае FAZ. У такім выпадку, на думку газеты, аргументацыя магла б быць такой, што, маўляў, «Паўночны струмень-2» «вядзе да далейшай дэстабілізацыі Украіны, бо яна страціць значэнне як краіна-транзіцёр газу», што, у сваю чаргу, негатыўна адаб'ецца на еўрапейскай і нямецкай бяспецы.

Але ў такой аргументацыі ёсць слабыя месцы на выпадак судовага разбору. Дазволы ў Нямеччыне былі выдадзеныя ў пачатку года, «калі расейская агрэсія супраць Украіны ўжо была ў разгары», адзначае FAZ. Але нават калі такі аргумент спрацуе, Нямеччыне давядзецца выплаціць кампенсацыю «Газпрому».

Яшчэ адзін магчымы варыянт, які згадвае газета, - гэта прыняцце ў Нямеччыне новага закона, які б забараніў эксплуатацыю газаправода. Берлін мог бы аргументаваць гэта жаданнем захаваць незалежнасць сваёй энэргетыкі. Але і ў такім выпадку давялося б плаціць кампенсацыю.

Нарэшце, трэці тэарэтычны шлях - праз Еўрапейскі Звяз, які і так скептычна настроены ў дачыненні да «Паўночнага струменю-2». Брусэль мог бы стварыць рэгулятыўныя перашкоды і зрабіць газаправод непрывабным для «Газпрома», адзначае FAZ. «Некалькі гадоў таму Еўракамісія гэта паспяхова прарабіла з праектам «Газпрома» «Паўднёвы струмень», - піша выданне. Але і тут ёсць свае падводныя камяні. Так, Еўракамісія восенню 2017 года прапанавала ўжываць да газаправодаў з трэціх краін правілы ўнутранага рынку, а гэта значыць, што «Газпром» не змог бы адначасова пастаўляць газ і быць аператарам газаправода. Акрамя таго, яму давялося б адкрыць «трубу» для іншых пастаўшчыкоў. Але, як піша FAZ, разгляд гэтага пытання на ўзроўні рады міністраў ЕЗ «тармозяць» некаторыя краіны, сярод якіх Аўстрыя і Нямеччына.

Аўстрыйскі палітолаг, экспэрт па Расеі Герхард Мангот мяркуе, што палітычна праект яшчэ можа патрапіць пад ціск, калі ЗША пачнуць уводзіць санкцыі супраць еўрапейскіх кампаній, якія ўдзельнічаюць у праекце, агульны кошт якога ацэньваецца на 9,5 мільярдаў еўраў. «Калі гэтыя кампаніі выйдуць з праекта пад ціскам санкцый...