29 сакавiка 2024, Пятніца, 13:18
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

Замкі Беларусі: сляды мінулай магутнасці

1
Замкі Беларусі: сляды мінулай магутнасці

У Беларусі нямала захавалася аб'ектаў, якія пэўна можна назваць славутасцямі сусветнага класа.

І гэта як архітэктурныя збудаванні, так і прыродныя аб'екты. І тыя, і іншыя запатрабаваныя турыстамі. І тыя, і іншыя здольныя прыцягваць у краіну вялікую колькасць гасцей, - калі пра іх існаванне будзе вядома ў межах і за межамі Беларусі, піша np.by.

Азёрныя выспы: на Мядзелі

Здавалася б, якая сувязь паміж азёрамі, выспамі і замкамі? А яна відавочная - у Беларусі некалькі выспаў называюцца менавіта так.

Так, востраў Замак на возеры Мядзел (Менская вобласць), згодна з легендай - месца размяшчэння самага першага абарончага збудавання, з якога пасля з'явіўся аднайменны горад. Зрэшты, археаграфічных звестак, якія б у поўнай меры пацвярджалі гэта, няшмат. І ці хаваўся на возеры Мядзел сапраўды стары замак, які належаў роду, чыё імя адышло ў нябыт, ці гэта было проста невялікае ўмацаванае гарадзішча, сёння ўжо сказаць складана.

Замак на Іказні

Востраў Замак на возеры Іказнь (Віцебская вобласць) мае масу гістарычных пацверджанняў сваёй праўдзівасці ў назве. Ян Сапега набыў гэтыя землі ў XV стагоддзі, і ў канцы стагоддзя пачаў будаўніцтва сучаснага замка, здольнага выстаяць перад напорам нават самых небяспечных няпрошаных гасцей. Каменныя сцены, хітры спосаб «затоплівання» моста, і водная перашкода на працягу амаль двух стагоддзяў ратавалі насельнікаў замка ад непрыяцеляў. Аднак падчас Паўночнай вайны ворагі атрымалі падказку пра месцазнаходжанне схаванага моста... ад звычайнай каровы. Нагуляўшыся на беразе, яна вельмі нясвоечасова наважыла вярнуцца ў роднае стойла. І карова пайшла па шашлык пераможцаў, і абаронцы крэпасці афарбавалі сваёй крывёю воды возера, і сцены замка былі зруйнаваныя. Зрэшты, кажуць, што скарбы Сапегаў ворагі так і не знайшлі. Так што цалкам магчыма, што востраў ці возера ўтойваюць у сабе некаторыя, пакуль неразгаданыя, сакрэты.

Востраў на Дрысвятах

Востраў Замак на возеры Дрысвяты - адзін з найбольш старажытных аб'ектаў з такой назвай. Яшчэ ў часы Полацкага княства (прыкладна ў XI стагоддзі) тут знаходзілася ўмацаванае селішча, якое досыць хутка ператварылася ў класічны замак з насыпамі, трыма вежамі і высокімі драўлянымі сценамі. На востраве былі знойдзены шматлікія прадметы побыту, асабліва рыбалавецкі інвентар, а таксама манеты часоў Вялікага Княства Літоўскага.

Зрэшты, і спадчына іншых рамеснікаў, акрамя вытворцаў рыбалоўнага інвентару, тут была выяўленая ў мностве. Хоць гэта і не дзіўна - у пісьмовых крыніцах XV-ХVII стагоддзяў указвалася, што тут знаходзіўся вельмі буйны рынак, на які з'язджаліся майстры з усёй акругі.

Замкавы лес

У адрозненне ад астравоў, да назваў якіх у савецкіх картографаў не было вялікіх прэтэнзій, назвы населеных пунктаў падпадалі сур'ёзнай рэвізіі, і ўсе «непаліткарэктныя» вызначэнні тыпу Замак, Замчышча і звязаныя з імі былі ліквідаваныя. Але Замкавы лес пад Ваўкавыскам захаваўся - як часткова рэліктавага лесу, а з канца мінулага стагоддзя - біялагічны заказнік рэспубліканскага значэння. Сёння гэта менавіта заказнік, практычна невядомы для турыстаў, у якім жыве некалькі дзясяткаў відаў жывёл і рыб, занесеных у Чырвоную Кнігу, а таксама 15 відаў знікаючых раслін.

Замак пры ім некалі быў (ды, уласна кажучы, і не адзін) – між іншым, на тэрыторыі цяперашняга Ваўкавыска. Аднак сляды збудавання змогуць знайсці ў лепшым выпадку археолагі. А турыстам можна атрымліваць асалоду ад прыгажосці некранутага лесу, дзе яшчэ не пракладзены экалагічныя сцежкі, але і тым больш каштоўнага, чым гэтыя маршруты.

Гісторыя беларускай зямлі і нашых замкаў - невычэрпная. І гэта - дадатковая падстава для таго, каб як мага хутчэй убачыць тое, што яшчэ захавалася, на ўласныя вочы. І пачуць легенды і паданні, звязаныя з тымі ці іншымі славутасцямі непасрэдна ад мясцовых жыхароў.

Напісаць каментар 1

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках