29 сакавiка 2024, Пятніца, 3:24
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

Хто вінаваты ў смерці Коржыча?

17
Хто вінаваты ў смерці Коржыча?
АЛЯКСАНДР КОРЖЫЧ

Белыя плямы гучнай справы.

На гэтым тыдні завяршыліся два рэзанансныя судовыя працэсы: справа сяржантаў Ягора Скуратовіча, Антона Вяжэвіча і Яўгена Бараноўскага, на якіх ускладаюць адказнасць за гібель Аляксандра Коржыча, а таксама справа іхных камандзіраў – старэйшага лейтэнанта Паўла Сукавенкі і прапаршчыка Артура Вірбала. Belsat.eu разбіраўся, што стала вядома падчас гэтых судоў і на якія пытанні дагэтуль няма адказу.

Смерць Коржыча – забойства ці самазабойства?

Ніводная з версіяў не выглядае цалкам пераканаўчай.

Дзяржаўнае абвінавачанне настойвае на тым, што прыкметы гвалтоўнай смерці адсутнічаюць. Паводле пракуратуры, тыя раны, якія сваякі ў свой час прынялі за сляды пабояў, гэта проста вынікі ўскрыцця трупу. Слядоў барацьбы на целе не было, смерць наступіла праз механічную асфіксію ў выніку павешання. А пераканаўча імітаваць павешання, як сцвярджаюць эксперты, фактычна немагчыма.

НАВЕДНІКІ АДНАГО З СУДОВЫХ ПАСЕДЖАННЯЎ
ФОТА ІРЫНЫ АРАХОЎСКАЙ, БЕЛСАТ

Аднак сваякі загінулага жаўнера ў самазабойства дагэтуль не вераць. Яны кажуць, што Коржыч да апошняга часу строіў планы на будучыню, быў вясёлым і жыццярадасным хлопцам, і ніколі не выказваў суіцыдальная думкі. На псіхічныя захворванні не пакутаваў. А самае галоўнае – у Печах Коржычу заставалася прабыць каля двух тыдняў, пасля чаго яго мусілі перавесці ў іншую частку. Навошта ў такой сітуацыі забіваць сябе?

То бок асноўны аргумент прыхільнікаў версіі гвалтоўнай смерці – немагчымасць лагічна патлумачыць самазабойства. Асноўны аргумент прыхільнікаў версіі самазабойства – адсутнасць відавочных прыкметаў гвалтоўнай смерці.

Коржыча знайшлі са звязанымі нагамі і нацягнутай на галаву майкай. Такое магчыма пры самазабойстве?

Тэарэтычна – так. У медычнай літаратуры апісаныя шматлікія выпадкі, калі самазабойца звязваў сябе канечнасці – рукі, або рукі і ногі. Робіцца гэта дзеля пэўнай падстрахоўкі – каб не было магчымасці перадумаць і ў апошні момант сарваць пятлю. Праўда, кіраўнік кафедры судовай медыцыны БДМУ, прафесар Алег Чучко ў судзе прызнаўся, што за сваю амаль 50-гадовую практыку не прыгадае выпадкаў, калі б самазабойца звязваў сябе толькі ногі. Не чуў ён і пра выпадкі, калі самазабойца штосьці нацягваў сябе на галаву. Праўда, прафесар дадаў, што чалавек, які вырашыў здзейсніць суіцыд, знаходзіцца ў вялізарным стрэсе і вельмі часта ягоныя паводзіны абсалютна нелагічны.

ФОТА ІРЫНЫ АРАХОЎСКАЙ, БЕЛСАТ

З іншага боку, калі меркаваць, што гэта было забойства, то такія дзіўныя абставіны выглядаюць яшчэ больш нелагічны – імітуючы самазабойства, злачынца мусіў усё ж развязаць ногі Коржыча, каб не выклікаць дадатковых падазрэнняў.

У цэлым усе эксперты згодныя з тым, што звязаныя ногі і нацягнутая на галаву майка не выключае магчымасці самазабойства. Але дадаюць: гэта вельмі складаная форма суіцыду. Асабліва ўлічваючы, што Коржыча знайшлі павешаным у абсалютна цёмным падвале, дзе не было ніводнай лямпачкі.

Ці сапраўды менавіта Скуратовіч, Вяжэвіч і Бараноўскі вінаватыя ў смерці Коржыча?

НА СУДЗЕ ПА СПРАВЕ КОРЖЫЧА

Падобнае сцвярджэнне не выглядае бясспрэчным.

Скуратовіч, Вяжэвіч і Бараноўскі сапраўды актыўна падтрымлівалі нестатутныя адносіны ў войску, білі і вымагалі грошы з жаўнераў. Але выключнага ціску на Коржыча ў гэтым сэнсе не аказвалася: то бок сяржанты рабілі з Аляксандрам тое ж самае, што рабілі і з астатнімі – прымушалі адціскацца пасля адбою, часам білі, вымагалі грошы. На судзе не распавядалася пра нейкія асабліва дзікунскія здзекі з Коржыча або катаванні. Таксама няма падставаў сцвярджаць, што ў Коржыча з сяржантамі быў нейкі асабісты канфлікт, праз што яны адмыслова «прэсавалі» жаўнера. Нарэшце, Коржыч не пакінуў пасмяротнай запісцы, у якой бы казаў пра тое, што паводзіны Бараноўскага, Вяжэвіча і Скуратовіча прымусілі яго пайсці на такі крок.

У выніку, каб звязаць дзеянні сяржантаў са смерцю Коржыча, пракурор Юры Шарснёў абвінаваціў падсудных у тым, што яны сваймі супрацьпраўнымі дзеяннямі стварылі невыносныя маральна-псіхалагічныя ўмовы ў частцы. Паводле пракурора, дзеянні Бараноўскага, Скуратовіча і Вяжэвіча пераканалі Коржыча «ва ўсёдазволенасці і карумпаванасці сяржанцкага складу, іх беспакаранасці», што і падштурхнула жаўнера здзейсніць акт суіцыду.

Аднак калі сыходзіць з таго, што сама сістэма нестатутных адносінаў давяла Коржыча да самагубства, то тады чаму нароўні з сяржантамі адказнасць за гэта не нясуць і афіцэры?

Ці мусілі судзіць за смерць Коржыча афіцэраў?

ЛЕЙТЭНАНТ ПАВЕЛ СУКАВЕНКА

Святлана Коржыч на судзе абуралася тым, што ніхто з вышэйшага афіцэрскага складу не панёс адказнасці за смерць яе сына, і наўпрост абвінаваціла міністра абароны Андрэя Раўкова ў бяздзейнасці.

Калі сыходзіць з таго, што Коржыча падштурхнуў да самагубства сам факт дзедаўшчыны ў Печах, то лагічна, што афіцэры адказныя за гэты беззаконне ніяк не менш за сяржантаў. Аднак следства не ўскладае адказнасці за смерць Коржыча на афіцэраў. У гэтым не вінавацілі нават старэйшага лейтэнанта Паўла Сукавенку, які актыўна падтрымліваў сістэму дзедаўшчыны ў Печах: асабіста біў сяржантаў, здзекаваўся з іх, вымагаў і краў грошы (а сяржанты ў сваю чаргу ўсё тое ж самае рабілі з шарагоўцамі). Былы начальнік Аб’яднанага навучальнага цэнтру ў Печах палкоўнік Канстанцін Чарнецкі ды іншыя старэйшыя афіцэры, якія заяўлялі ў судзе, што абсалютна нічога не ведалі пра нестатутныя адносіны, наогул не былі прыцягнутыя да крымінальнай адказнасці.

Пры гэтым людзі, які служылі тэрміновую службу ў беларускім войску, не сумняюцца, што падобных трагедыях вінаватыя ў першую чаргу афіцэры.

«Я перакананы, што такія рэчы павінны афіцэры перадухіляць, яны абавязаны былі заўважыць канфлікт. Калі чалавек павесіўся не з-за няшчаснага кахання, а праз дзедаўшчыну, то гэта наўпроставая некампетэнтнасць камандзіраў. Бо жаўнер тэрміновай службы знаходзіцца ў калектыве 24 гадзіны ў содні, яго ўвесь час бачна», – казаў раней у інтэрв’ю belsat.eu журналіст Раман Васюковіч, які некалькі гадоў таму сам праходзіў тэрміновую службу ў беларускім войску.

Калі гэта сапраўды самагубства, то чаму Коржыч на гэта пайшоў?

АЛЯКСАНДР КОРЖЫЧ
ФОТА – ВК

Ніводны з удзельнікаў працэсу – ні сведкі, ні пацярпелыя, ні абвінавачаныя – не далі адказу на гэтае пытанне. Ніхто з саслужыўцаў Коржыча не патлумачыў, чаму ён мог павесіцца, а некаторыя прызнаваліся, што проста не вераць у самазабойства.

Як ужо адзначалася, нейкіх выключных здзекаў з Коржыча зафіксавана не было, а да пераводу ў іншую частку заставалася 2 тыдні. Жаўнер да апошняга строіў планы на будучыню, думак наконт самагубства не агучваў, на псіхічныя захворванні не пакутаваў.

Аднак саслужыўцы прызнаюць, што ў апошні момант, калі Коржыч пачаў скардзіцца на праблемы са здароўем і трапіў у медычную роту, ягоны настрой заўважна пагоршыўся. Пасля выпіскі са шпіталю Коржыч проста знік. У сваё падраздзяленне жаўнер не трапіў і толькі праз тыдзень яго знайшлі павешаным у падвале.

Што здарылася з Коржычам у медычнай роце і як ён мог знікнуць пасля выпіскі – галоўная загадка гэтай справы. Цалкам верагодна, што менавіта падчас знаходжання ў шпіталі з жаўнерам адбылося нешта, што прывяло да ягонай смерці. Аднак дакладных звестак пра гэта мы не маем.

Дарэчы, Святлана Коржыч падчас суду шмат разоў прасіла даставіць на працэс Кацярыну Чумак – лекара са шпіталю ў Печах. Яна аглядала жаўнера як раз напярэдадні ягонай гібелі. Аднак пасля трагедыі ў Печах Чумак звольнілася і з’ехала ў Расею, на судзе яна гэтак і не з’явілася.

Да смерці Коржыча могуць быць датычныя асобы, якіх следства проста не знайшло?

Выключаць гэтага нельга. Падчас судовых спрэчак адвакатка Святланы Коржыч Ілона Рудава звярнула ўвагу на тое, што на фрагментах майкі Коржыча знойдзены біялагічны матэрыял дзвюх нявысветленых асобаў. Біяматэрыял быў і на рэмені, з якога была зробленая пятля. Супадзенняў ДНК з абвінавачанымі пры гэтым не знойдзена.

«Дагэтуль асобы застаюцца невядомымі, чыё ДНК было знойдзена – следства не ўстанавіла. Такім чынам, довады пракурора пра адсутнасць асобаў, якія маюць дачыненне да смерці Коржыча, не вытрымліваюць ніякай крытыкі. Лічу, што ў дадзеным выпадку гэтыя асобы проста не ўстаноўленыя», – адзначыла адвакатка.

Напісаць каментар 17

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках