На парозе - павышэнне камунальных выплат і рост коштаў на ўсё

Лукашэнка абдурыў беларусаў, але эканоміку падмануць не змог.

Амаль год таму, 1 ліпеня 2016 года, у Беларусі правялі чарговую дэнамінацыю. Напярэдадні Лукашэнка кляўся, што цэны на прадукты застануцца ранейшымі, жыццё распарадзілася інакш: праведзенае незалежнымі журналістамі даследаванне паказала, што кошты на асноўныя прадукты харчавання за год выраслі на 15-55%.

Як абяцанні Лукашэнкі ўдарылі па простых рабочых і ці будзе і далей зніжацца пакупніцкая здольнасць беларусаў Charter97.org распавёў старшыня Незалежнага прафзвязу радыёэлектроннай прамысловасці (РЭП) Генадзь Фядыніч:

- Улады зрабілі класічную гульню на «нажніцах дэнамінацыі». Напярэдадні і пасля пераходу на новыя грошы заробкі беларусаў «замарозілі». Даходы людзей перастае расці. А пад гэты «шумок» Лукашэнка дазволіў павысіць і кошты на прадукты харчавання, і кошт камунальных паслуг. Людзей, можна сказаць, «абдурылі» - і яны гэта адчулі па сваіх кішэнях і кошыках у крамах. Зараз беларусы прыходзяць у супермаркеты, купляюць тыя ж прадукты - і пераплачваюць на пустым месцы блізу 20%.

Трэба сказаць, што «нажніцы дэнамінацыі» ўзнікаюць аб'ектыўна ў многіх краінах, якія пераходзяць на новыя грошы. Так было, напрыклад, у Літве, калі краіна пераходзіла на еўра. Але ў адрозненне ад Беларусі, там улады не хлусяць грамадзянам так цынічна.

- Дарэчы, пра цынізме: учора віцэ-прэм'ер Васіль Мацюшэўскі заявіў, што эканоміка нібыта «выйшла на траекторыя аднаўлення». Што гэта за «траекторыя» такая і ці адчулі яе простыя сем'і?

- Вось няхай віцэ-прэм'ер для пачатку адкажа на простае пытанне: чаму няма грошай у Фондзе сацыяльнай абароны? Бо там «дзірка» ўтварылася на 150 мільёнаў даляраў! Чаму грошай банальна не стае на пенсіі? Бо калі «расце траекторыя», то павінны расці заробкі, расці адлічэнні ў ФСАН, павялічвацца пенсіі...

Гэта і ёсць асноўныя паказчыкі рэальнага аднаўлення эканомікі. І дзе ж яны ўсе? Тое, што сказаў віцэ-прэм'ер, не супадае з тым, што людзі бачаць у сваіх разліковых лістах.

Улады, вядома, могуць паспрабаваць дырэктыўнымі метадамі штучна «падняць» заробкі. Але дзейнічаць яны зараз могуць толькі двума шляхамі, абодва з якіх будуць звычайным абдурваннем народа. Першае: масава скараціць работнікаў на прадпрыемствах і аддаць іх заробкі тым, хто ацалеў. Другое: прымусіць людзей працаваць у выходныя і святочныя дні.

Пра нейкі больш прагрэсіўны ўзровень арганізацыі працы, новыя тэхналогііі, павышэнне продажаў гатовай прадукцыі за мяжой гаворка нават не вядзецца. Адкуль грошы?

Атрымаўшы загад зверху, чыноўнікі ва ўсіх міністэрствах і ведамствах цяпер круцяцца, каб адлюстраваць патрэбныя «лічбы» па заробках і даць справаздачу аб «паднятай эканоміцы».

А лепш і прасцей за ўсё спытаць пра гэта рабочых любога прадпрыемства ў Беларусі. Падкрэсліваю: лю-бо-га! І там яны вельмі злосна адкажуць: няма ніякага павышэння, гэта ўсё хлусня.

Практычная кожная простая беларуская сям'я стала нашмат горш харчавацца і горш жыць. Кожны паход у краму ператвараецца ў бітву за эканомію. Пра што можна казаць, пра якія «Траекторыя», калі нават на Камароўцы пакупнікі прапалі! Вось гэта - паказчык.

Няўзброеным вокам відаць, што пакупніцкая здольнасць беларусаў значна паменшылася.

- Ці будзе яна і далей зніжацца?

- А як жа! Хіба праводзіліся нейкія эканамічныя рэформы? Хіба наша прадукцыя стала больш канкурэнтнай?

Многае, вядома, будзе залежаць і ад сезонных ваганняў цэн на прадукты і паслугі. Як раз на парозе хутка будзе восень, а з ёй - павышэнне кошту на камунальныя паслугі. Безумоўна, фактараў для паляпшэння эканамічнай сітуацыі няма. Адпаведна, ЖЭСы будуць падымаць свае тарыфы, транспарт будзе падымаць свае тарыфы, цэны на ўсе асноўныя тавары будуць расці.

Улада баіцца сказаць людзям праўду: эканоміка загнаная ў тупік. І без структурных рэформаў яе з месца не ссунуць. Худа-бедна ў Лукашэнкі атрымліваецца падманваць беларусаў, але эканоміку - не падманеш.